Abstract:
โรคฟันผุเป็นโรคติดเชื้อที่สามารถติดต่อได้ เกิดขึ้นโดยการทำลายโครงสร้างของฟันจากแบคทีเรียที่มีความสามารถในการผลิตกรดที่พบในคราบจุลินทรีย์ ฟลูออไรด์เป็นสารสำคัญที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุ นอกจากนี้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ได้ถูกแนะนำมาใช้ในการลดความชุกของการเกิดฟันผุ นอกจากกลไกของฟลูออไรด์ในการลดการละลายของเคลือบฟันและส่งเสริมการคืนกลับของแร่ธาตุแล้ว ฟลูออไรด์ยังมีผลรบกวนเมตาบอลิซึมและยับยั้งเชื้อแบคทีเรียด้วย วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดฟันผุของยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 500 และ 1000 ส่วนในล้านส่วนซึ่งมีจำหน่ายในประเทศไทย สเตรปโตคอคคัส มิวแทนส์ ATCC 25175 แลคโตแบซิลลัส เคซิไอ IFO 3533 และ สเตรปโตคอคคัส ซอร์บรินัส OMZ 176a ได้ถูกนำมาทดสอบกับยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 500 ส่วนในล้านส่วน 6 ชนิด และ ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 1000 ส่วนในล้านส่วนอีก 6 ชนิด โดยนำยาสีฟันมาละลายน้ำ นำมาวิเคราะห์หาปริมาณฟลูออไรด์อิออนโดยฟลูออไรด์อิเล็กโทรด และนำมาทดสอบกับเชื้อแบคทีเรียด้วยวิธีการแพร่ในอาหารเลี้ยงเชื้อแบบวุ้น จากนั้นนำมาวัดเส้นผ่านศูนย์กลางบริเวณที่ไม่มีเชื้อขึ้นด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป Image Pro Plus (version 4.5) และนำมาคำนวณหาพื้นที่บริเวณที่ไม่มีเชื้อขึ้น ผลการทดสอบภายในกลุ่มยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 500 ส่วนในล้านส่วนพบว่าพื้นที่บริเวณที่ไม่มีเชื้อขึ้นไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p>.05) แต่เมื่อทดสอบภายในกลุ่มยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 1000 ส่วนในล้านส่วนพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) และเมื่อเปรียบเทียบผลระหว่างยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 500 และ 1000 ส่วนในล้านส่วน พบว่ายาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 1000 ส่วนในล้านส่วนให้ผลในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียมากกว่ายาสีฟันผสมฟลูออไรด์ 500 ส่วนในล้านส่วนอย่างมีนัยสำคัญ (p<.05) การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าปริมาณฟลูออไรด์ในยาสีฟันที่ละลายน้ำเป็นฟลูออไรด์อิออนมีความสัมพันธ์กับความสามารถในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย อย่างไรก็ตามควรมีการศึกษาเพื่อเปรียบเทียบผลของยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ความเข้มข้นอื่นๆต่อการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดฟันผุทั้งในห้องปฏิบัติการและคลินิกต่อไป
