ปัญหาทางกฎหมายในการใช้ซอฟต์แวร์ตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ทำสัญญาอิเล็กทรอนิกส์

Abstract

ศึกษาปัญหาในการนำเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่นำมาใช้ทำสัญญาแทนบุคคล ซึ่งเรียกว่า "ตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์" โดยวิเคราะห์ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการปรับใช้กฎหมายลักษณะสัญญาที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นประโยชน์ในการพัฒนากฎหมายของประเทศไทย ให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว และนำไปสู่ข้อเสนอแนะที่เหมาะสมเพื่อเป็นแนวทางในการแก้ไขปัญหา ที่อาจเกิดขึ้นต่อไปในอนาคต จากการศึกษาพบว่า การปรับใช้กฎหมายที่มีอยู่กับการทำสัญญาโดยตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์เกิดปัญหาหลายประการ เช่น ความไม่สอดคล้องในการนำหลักการแสดงเจตนาต่อบุคคลที่ไม่อยู่เฉพาะหน้า มาปรับใช้กับสัญญาที่เกิดจากการโต้ตอบข้อมูลโดยตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ แต่ในทางปฏิบัติได้มีการยอมรับว่าสัญญาเกิดขึ้นแล้ว แม้ไม่มีการตอบรับด้วยบุคคลก็ตาม หรือความไม่เหมาะสมในการปรับใช้หลักสำคัญผิด กับความผิดพลาดที่เกิดจากสาเหตุทางเทคนิคในขณะที่มีการรับส่งข้อมูลโดยตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ และปัญหาความไม่เป็นธรรมในการทำสัญญาระหว่างผู้บริโภคกับตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ประกอบการ รวมไปถึงปัญหาการตีความและความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนในความหมายที่แท้จริง และสถานะทางกฎหมายระหว่างตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์กับตัวแทนตามกฎหมายลักษณะตัวแทนอีกด้วย จากปัญหาที่ได้กล่าวมาข้างต้นนั้น แสดงให้เห็นว่าบทบัญญัติใน พระราชบัญญัติว่าด้วยการทำธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 ยังไม่เพียงพอที่จะนำมาปรับใช้กับการทำสัญญาโดยตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ได้ เนื่องจากกฎหมายฉบับนี้กำหนดขึ้นเพื่อรับรองผลทางกฎหมายของสัญญา ที่เกิดขึ้นจากวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์เท่านั้น แต่ยังไม่มีการกำหนดผลของสัญญาและหลักเกณฑ์เฉพาะที่สามารถนำมาปรับใช้กับสัญญาที่เกิดจากตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ ประกอบกับหลักกฎหมายนิติกรรมสัญญาในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไม่สามารถนำมาปรับใช้ให้สอดคล้องกับข้อเท็จจริงในทางปฏิบัติได้ จึงอาจส่งผลกระทบต่อความมั่นใจและความแน่นอนในผลของสัญญาที่เกิดจากการใช้ตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ ด้วยเหตุนี้ ประเทศไทยจะต้องมีการกำหนดบทบัญญัติกฎหมายเกี่ยวกับการทำสัญญาโดยตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ ควบคู่ไปกับการกำหนดมาตรการทางเทคนิคเพื่อสร้างความเชื่อมั่นในประสิทธิภาพของตัวแทนอิเล็กทรอนิกส์ อันจะเป็นการส่งเสริมการนำเทคโนโลยีมาใช้ในทางธุรกิจ และทำให้การค้าภายในประเทศเกิดความคล่องตัวมากยิ่งขึ้น.