ผลกระทบของการใช้จ่ายของรัฐบาลต่อการบริโภคภาคเอกชน

Abstract

การศึกษาในครั้งนี้สนใจการใช้จ่ายของรัฐบาลซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างหนึ่งในนโยบายการคลังว่ามีผลกระทบต่อการบริโภคของภาคเอกชนอย่างไร ซึ่งได้แบ่งการใช้จ่ายของรัฐบาลออกเป็นสองกลุ่ม คือ สินค้าสาธารณะ และสินค้ากึ่งสาธารณะ (โครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจ และสวัสดิการทางสังคม) และได้แบ่งการบริโภคของเอกชนออกเป็นสี่กลุ่ม ได้แก่ ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับอาหาร ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน ค่าใช้จ่ายในการขนส่งและสื่อสาร และค่าใช้จ่ายด้านบริการต่างๆ โดยทำการวิเคราะห์ด้วยเครื่องมือทางเศรษฐมิติ ได้แก่ Vector Autoregressive Model, Impulse Response Function และ Variance Decomposition และ ใช้ข้อมูลอนุกรมเวลารายปีในช่วงปี 2511 ถึง 2550 ผลการศึกษาพบว่าการใช้จ่ายของรัฐในกลุ่มสินค้าสาธารณะสามารถกระตุ้นการบริโภคของเอกชนได้ทุกกลุ่ม ส่วนการใช้จ่ายของรัฐในกลุ่มสินค้ากึ่งสาธารณะกรณีโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจกลับทำให้การบริโภคของเอกชนลดลง ในขณะที่กรณีสวัสดิการสังคมสามารถทำให้การบริโภคเพิ่มขึ้นได้ทุกกลุ่ม ทั้งนี้จะเห็นว่าการบริโภคของเอกชนในกลุ่มการขนส่งและสื่อสารค่อนข้างมีความอ่อนไหวต่อการใช้จ่ายของรัฐบาลมากกว่าการบริโภคในกลุ่มอื่นๆ นั่นคือได้รับผลกระทบค่อนข้างมาก ในขณะที่การบริโภคในกลุ่มอาหารกลับได้รับผลกระทบน้อยกว่าการบริโภคในกลุ่มอื่น สำหรับการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันของการใช้จ่ายของรัฐในกลุ่มสินค้าสาธารณะและกลุ่มสินค้ากึ่งสาธารณะโดยรวมไม่ค่อยมีผลต่อการบริโภคในแต่ละกลุ่มมากนัก แต่หากพิจารณากลุ่มสินค้าสาธารณะกรณีโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจมีผลกระทบเป็นลบต่อการบริโภคทุกกลุ่มในช่วงปีที่สามถึงหก ในขณะที่กลุ่มสวัสดิการสังคมมีผลกระทบเป็นบวกต่อการบริโภคในกลุ่มอาหารและกลุ่มการบริการต่างๆในช่วงสี่ปีแรก แต่น้อยกว่าผลกระทบในกรณีโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจ