Abstract:
ศึกษาความเข้าใจของพนักงานสอบสวนชายต่อเหยื่อข่มขืนหญิง รวมทั้งกระบวนการและสภาพปัญหาในการดำเนินการคุ้มครองสิทธิหญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืน โดยใช้วิธีการศึกษาค้นคว้าข้อมูลจากเอกสาร และการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งใช้เทคนิคการสัมภาษณ์เจาะลึกพนักงานสอบสวนชาย และหญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืน และการสังเกตแบบมีส่วนร่วม เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากพนักงานสอบสวนชาย ที่มีประสบการณ์ในการรับแจ้งความคดีข่มขืน ในสถานีตำรวจนครบาลจำนวน 10 นาย และหญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืนที่ขอรับคำปรึกษาจากมูลนิธิเพื่อนหญิง จำนวน 4 ราย ผลการวิจัยพบว่า การให้ความหมายต่อ หญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืน ของพนักงานสอบสวนชาย และหญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืนเอง มีความแตกต่างกันในเรื่องความหมายต่อตัวหญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืน รวมทั้งเหตุการณ์และผลกระทบจากการข่มขืน ซึ่งส่งผลต่อประสิทธิภาพในการอำนวยความยุติธรรมตามมา ส่วนความรู้ความเข้าใจและการปฏิบัติงานในการคุ้มครองสิทธิเหยื่อข่มขืนหญิงนั้น พนักงานสอบสวนชายมีความรู้ความเข้าใจ และดำเนินกระบวนการสอบสวนตามหลักกฎหมายที่บัญญัติไว้ ได้แก่ ประมวลกฎหมายอาญา และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา แต่ยังต้องพัฒนาการปฏิบัติงานตามแนวทางการปฏิบัติงาน ที่สำนักงานตำรวจแห่งชาติกำหนด และให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากลมากขึ้น ดังนั้น จึงมีข้อเสนอแนะว่าควรมีการปรับทัศนคติของพนักงานสอบสวน ให้มีความเข้าใจเหยื่อข่มขืนหญิง ด้วยการจัดฝึกอบรมเพิ่มเติมด้านกฎหมาย และแนวทางการปฏิบัติต่างๆ ตลอดจนควรมีการแนะนำ และทำความเข้าใจกระบวนการสอบสวนให้แก่หญิงที่ตกเป็นเหยื่อข่มขืนทุกกรณี ที่มีการแจ้งความดำเนินคดี
