สถานะทางกฎหมายของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ (User Interface)

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาถึงสถานะทางกฎหมายของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ ปัญหาการบังคับใช้ และแนวทางที่เหมาะสมในการให้ความคุ้มครองภายใต้กฎหมายของประเทศไทย จากการศึกษาพบว่าสถานะทางกฎหมายของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ของประเทศไทยในปัจจุบันยังไม่เป็นที่ชัดเจน แต่อาจนำพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาปรับใช้เพื่อให้ความคุ้มครององค์ประกอบในแต่ละส่วนได้ โดยจะไม่ได้รับความคุ้มครองภายใต้พระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2522 พระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2535 ตลอดจนหลักส่วนประกอบของสินค้าหรือบริการและกฎหมายเกี่ยวกับการออกแบบ อย่างไรก็ดี การให้ความคุ้มครองภายใต้กฎหมายลิขสิทธิ์อาจก่อให้เกิดปัญหาในการพิจารณาว่าองค์ประกอบในส่วนใดที่ควรได้รับความคุ้มครองและส่วนใดที่ไม่ควรได้รับความคุ้มครองในคดีละเมิดได้ เนื่องจากการสร้างสรรค์งานดังกล่าวจะมีข้อจำกัดทางเทคนิคและทางธุรกิจในการแสดงออกซึ่งความคิด ซึ่งอาจทำให้งานดังกล่าวมีความเหมือนคล้ายกันได้ แต่กฎหมายลิขสิทธิ์ไม่ได้กำหนดรายละเอียดในส่วนดังกล่าวไว้อย่างชัดเจน เพราะเทคโนโลยีจะมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว จึงทำให้โครงสร้างของกฎหมายไม่เอื้ออำนวยที่จะกระทำเช่นนั้นได้ ประกอบกับยังไม่มีคดีดังกล่าวขึ้นสู่ศาลไทย จึงทำให้ยังไม่มีแนวทางในการพิจารณาคดีในส่วนนี้ ดังนั้นจึงควรแก้ปัญหาดังกล่าวโดยจัดทำแนวทางพิจารณา (Guideline) เกี่ยวกับขอบเขตองค์ประกอบของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ว่า ส่วนใดที่ควรได้รับความคุ้มครองและส่วนใดที่ไม่ควรได้รับความคุ้มครอง เพื่อแก้ปัญหาในการตีความและสามารถใช้ประกอบในการพิจารณาคดีละเมิดให้เกิดความชัดเจนขึ้น เนื่องจากจะสามารถปรับเปลี่ยนได้โดยง่ายเมื่อเทคโนโลยีในงานดังกล่าวมีการเปลี่ยนแปลงไป