Abstract:
ศึกษาเพื่อจะทราบแนวทางการตีความมาตร 20 (บี) และมาตร 20 (จี) ภายใต้แกตต์/องค์การค้าโลก ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปในแนวทางที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อมมากขึ้นหรือไม่ ในการศึกษาวิจัย ผู้เขียนได้อธิบายถึงหลักกฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยการปกป้องชีวิตหรือสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ หรือพืช และว่าด้วยการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติที่เกี่ยวข้อง หลักการพื้นฐานขององค์การการค้าโลกและบทยกเว้นทั่วไปตามมาตรา 20 (บี) และมาตรา 20 (จี) ของแกตต์ 1994 และหลักเกณฑ์การตีความตามกฎหมายระหว่างประเทศ ได้แก่ อนุสัญญากรุงเวียนนาว่าด้วยสนธิสัญญา ค.ศ. 1969 จากการศึกษาดังกล่าวสรุปได้ว่า แนวทางการตีความตั้งแต่แกตต์จนถึงองค์การการค้าโลก ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับมาตรา 20 (บี) และมาตรา 20 (จี) นั้น มีวิวัฒนาการไปในเชิงปกป้องชีวิตหรือสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ หรือพืชและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมากขึ้น ซึ่งเป็นการสร้างดุลยภาพให้กับคุณค่าทางเศรษฐกิจและคุณค่าด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม พิจาณาได้จากการที่องค์กรอุทธรณ์ในองค์การการค้าโลกได้ให้ความสำคัญกับประเด็นดังต่อไปนี้ เช่น ความเห็นขององค์การอนามัยโลก ความเห็นขององค์กรที่ไม่ใช่ระดับรัฐบาล ความเห็นของผู้เชี่ยวชาญระดับสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ การยอมรับถึงสิทธิอันชอบธรรมของรัฐ ในการกำหนดระดับความคุ้มครองที่เหมาะสมด้านสุขภาพ การให้ความสำคัญกับความตกลงพหุพาคีเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นต้น ซึ่งสอดคล้องกับหลักกฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยการปกป้องชีวิตหรือสุขภาพของมนุษย์ สัตว์ หรือพืช และว่าด้วยการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติที่เกี่ยวข้องดังที่ได้กล่าวข้างต้น นอกจากนั้น เพื่อป้องกันมิให้มีการใช้สิทธิอย่างไม่ชอบธรรม องค์กรอุทธรณ์จึงได้มีการตีความบทนำ (Chapeau) อย่างเคร่งครัดมากขึ้น กล่าวคือ องค์กรอุทธรณ์ได้ตัดสินคดีที่จะเข้าข่ายบทนำของมาตรา 20 ได้ยากขึ้น ทำให้ประเทศสมาชิกองค์การการค้าโลกใช้มาตรการที่เกี่ยวข้องกับมาตรา 20 (บี) และมาตรา 20 (จี) ได้ยากขึ้น เพราะไม่สอดคล้องกับหลักการที่กำหนดไว้ในบทนำของมาตรา 20
