อินเตอร์เน็ตกับการมีส่วนร่วมทางการเมืองของนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมทางการเมืองของนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากการรับรู้ข่าวสารทางการเมืองจากอินเทอร์เน็ต และหาความสัมพันธ์ระหว่างการมีส่วนร่วมทางการเมืองของนิสิตกับปัจจัยการรับรู้ข่าวสารทางการเมืองจากอินเทอร์เน็ต โดยใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพจากการสนทนากลุ่ม จำนวนนิสิต 18 รายที่เลือกแบบเจาะจง ร่วมกับการวิจัยเชิงปริมาณที่ใช้การสำรวจด้วยแบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จำนวน 198 รายที่เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ผลการวิจัยพบว่า อินเทอร์เน็ตเป็นเพียงแค่ “เครื่องมือ” และ “ช่องทาง” ในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร แต่มิได้เป็นเครื่องมือสำคัญต่อการมีส่วนร่วมทางการเมือง โดยที่ เว็บไซด์นั้นเป็นเครื่องมือที่สามารถเข้าถึงบุคคลได้มากที่สุด โดยที่เมื่อสังเกตจากผลการวิจัยเชิงคุณภาพนั้น พบว่า “อินเทอร์เน็ตเป็นช่องทางในการสื่อสารทางการเมืองและถือว่าเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งที่นำไปสู่การมีส่วนร่วมทางการเมืองและการเคลื่อนไหวทางการเมือง” เนื่องจากในอินเทอร์เน็ตนอกจากจะมีช่องทางให้ผู้ที่สนใจเรื่องการเมืองเข้าไปอ่านข่าวสารและติดตามข่าวสารแล้ว เนื่องด้วยอินเทอร์เน็ตค่อนข้างมีอิสระระดับหนึ่งในการแสดงความคิดเห็น หรือแลกเปลี่ยนการคิดเห็นกัน โดยเฉพาะรูปแบบของการเป็นเครือข่ายของคนที่สนใจเรื่องเดียวกัน ย่อมทำให้เกิดพลังในการรวมตัวกันของคนได้ อีกทั้งการสนทนาในลักษณะตอบกระทู้ หรือ การแสดงความเห็นระดับบุคคล ในรูปแบบของการเขียนบล็อก ก็เป็นส่วนช่วยกระตุ้นให้คนมีจิตสำนึกร่วมทางการเมืองได้ จะเห็นได้ว่าการมีส่วนร่วมทางการเมืองของกลุ่มเครือข่ายเยาวชนกู้ชาติ และกลุ่มประชาธิปไตยไม่ใช่แค่กิ๊กมีส่วนสืบเนื่องมาจากการติดตามข่าวสารทางการเมืองผ่านอินเทอร์เน็ต ทั้งผ่านทางเว็บ จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ และกระดานสนทนาต่างๆ ที่เป็นส่วนกระตุ้นให้สมาชิกของทั้งสองกลุ่มมีการตื่นตัวทางการเมืองมากขึ้น อีกทั้งยังเป็นสื่อกลางในการอำนวยความสะดวกในการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารทางการเมืองอีกด้วย เมื่อสมาชิกของทั้งสองกลุ่มได้รับข่าวสารที่เพียงพอและเป็นประโยชน์ จึงทำให้เกิดแรงผลักดันในการแสดงออกทางการเมืองในรูปแบบต่างๆ ได้แก่ การเข้าร่วมประท้วง การล่ารายชื่อเพื่อตรวจสอบ การออกแถลงการณ์ การถกกันเรื่องความรู้ด้านประชาธิปไตย ฟังและแสดงความคิดเห็นในการแสดงความคิดเห็นต่อสาธารณชน (Hyde Park) ขึ้นปราศรัย เดินขบวน และการเข้าชื่อเพื่อถอดถอนรัฐมนตรี