Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษานโยบายต่างประเทศจีนต่อแอฟริกา ค.ศ. 2000-2007 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายและรูปแบบการดำเนินนโยบายของจีนต่อแอฟริกาในช่วง ค.ศ.2000-2007 โดยผู้วิจัยได้นำแนวความคิดเรื่องผลประโยชน์แห่งชาติมาเป็นกรอบในการวิเคราะห์ จากการศึกษาพบว่า นับตั้งแต่ประเทศจีนได้ดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดประเทศภายใต้การนำของเติ้งเสี่ยวผิงใน ค.ศ.1978 เป็นต้นมา ส่งผลให้จีนมีการเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ ทั้งยุทธศาสตร์ภายในประเทศและต่างประเทศ โดยปรับนโยบายจากการเน้นอุดมการณ์ทางการเมือง (Ideology) ในสมัยเหมาเจ๋อตง มาเป็นแนวทางปฏิบัตินิยม (Pragmatic) และการพัฒนาเศรษฐกิจเป็นสำคัญ ด้วยเหตุนี้ นโยบายต่างประเทศจีนต่อแอฟริกาจึงต้องมีการปรับให้สอดคล้องด้วยเช่นกัน โดยปรับจากการเน้นเป้าหมายในทางอุดมการณ์การเมือง การสนับสนุนการเคลื่อนไหวเพื่อเอกราชและการต่อสู้กับลัทธิจักรวรรดินิยมในแอฟริกา มาสู่การเน้นผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ สร้างความร่วมมือทางการค้าและการลงทุน รวมถึงเริ่มมองแอฟริกาในฐานะแหล่งนำเข้าพลังงานน้ำมันและทรัพยากรธรรมชาติแหล่งใหม่ของจีน เมื่อเข้าสู่ศตวรรณที่ 21 จีนได้สร้างความสัมพันธ์และความร่วมมือกับแอฟริกามากขึ้น โดยนโยบายต่างประเทศจีนต่อแอฟริกาได้เน้นที่เป้าหมายสำคัญ 2 ประการ คือ 1. การพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจ 2. การแสวงหาแหล่งพลังงานน้ำมันและทรัพยากรธรรมชาติเพื่อตอบรับกับการขยายตัวทางเศรษฐกิจของจีน จากการศึกษาพบว่า ในช่วง ค.ศ.2000-2007 นี้ จีนได้ดำเนินนโยบายและสร้างความร่วมมือกับแอฟริกา ใน 3 รูปแบบหลัก คือ 1. การสร้างความสัมพันธ์ทางการทูต อาทิ การประชุมความร่วมมือจีน-แอฟริกา การประกาศเอกสารนโยบายจีนต่อแอฟริกา การเยี่ยมเยือนของผู้นำระดับสูงของจีน ความร่วมมือในเวทีระหว่างประเทศและความร่วมมือในด้านอื่น ๆ 2. การสร้างความร่วมมือทางการค้าและการลงทุน 3. การให้ความช่วยเหลือแก่ประเทศในแอฟริกา
