Abstract:
ประเทศไทยได้นำแรงงานเด็กมาใช้เป็นระยะเวลานานมาแล้ว และได้มีการกำหนดกฎหมายขึ้นมาเพื่อให้ความคุ้มครองแก่แรงงานเด็กเป็นเวลาประมาณ 37 ปีเศษแล้ว นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2499 เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งได้มีการพยายามปรับปรุงแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองแรงงานเด็กหลายครั้ง เพื่อให้การใช้แรงงานเด็กในประเทศไทยเป็นไปอย่างถูกต้องเหมาะสม แต่ปรากฏว่ากฎหมายคุ้มครองแรงงานเด็กก็ยังมีความบกพร่องอยู่ในหลายเรื่อง เช่น เรื่องเกี่ยวกับเกณฑ์อายุขั้นต่ำในการทำงานของเด็กที่กำหนดไว้ต่ำกว่าาหลักสากลและบางประเทศ กำหนดวัน เวลาทำงานที่กำหนดไว้เท่ากับของผู้ใหญ่ การตรวจสุขภาพร่างกายของเด็กก่อนที่จะเข้าทำงานและในขณะทำงานก็มิได้กำหนดไว้ในในกฎหมาย ฯลฯ ประกอบกับการบังคับใช้กฎหมายไม่ได้ผล เพราะปรากฏว่าแม้จะมีกฎหมายคุ้มครองแรงงานเด็กบังคับใช้เป็นพิเศษเป็นเวลานานเช่นนี้ ก็ยังคงปรากฏว่ามีการใช้แรงงานเด็กที่มีอายุต่ำว่าอายุข้นต่ำที่กฎหมายกำหนดไว้ ถูกให้ทำงานล่วงเวลา ทำงานในวันหยุดผิดจากกฎเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ ไม่เคยได้รับการดูแลตรวจสุขภาพร่างกายเลย ฯลฯ งานวิจัยเรื่องนี้มุ่งที่จะศึกษาถึงปัญหาข้อขัดข้องหรือความบกพร่องของบทบัญญัติกฎหมายเกี่ยวกับการใช้และคุ้มครองแรงงานเด็ก และการบังคับใช้กฎหมายที่ไม่ได้ผล โดยการศึกษาวิเคราะห์กฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองแรงงานเด็กของประเทศไทย อนุศัญญาและข้อแนะขององค์การกรรมกรระหว่างประเทศ และประเทศอื่น ๆ ควงคู่ไปกับการสำรวจภาคสนามเกี่ยวกับสภาพการใช้และการคุ้มครองแรงงานเด็กในปัจจุบัน ประกอบกับความคิดเห็นของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวขั้องกับการใช้และการคุ้มครองแรงงานเด็ก คือ นายจ้าง ลูกจ้าง และพนักงานเจ้าหน้าที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง พร้อมทั้งเสนอเค้าโครงกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มคองแรงงานเด็กและมาตรการในการบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับการใช้และคุ้มครองแรงงานเด็กอย่างเหมาะสมถูกต้องและมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามการแก้ไขปัญหาแรงงานเด็ก จะไม่ประสบผลสำเจ็จไปได้เลย ถ้าปราศจากเสียซึ่งการยอมรับจากทุกฝ่ายทุกระดับของบุคคลในสังคมที่จะร่วมมือกันอย่างจริงจังในการปกป้องแรงงานเด็ก ให้พ้นจากการกดขี่ ทารุณ และเอารัดเอาเปรียบในการใช้แรงงานและให้แรงงานเด็กได้รับการคุ้มครองอย่างเป็นธรรม