Abstract:
ปัจจุบันการทุจริตคอร์รัปชันโดยเฉพาะการปฏิบัติงานในราชการมีแนวโน้มทวีความรุนแรงและขยายวงกว้างมากขึ้น ทั้งรูปแบบการกระทำความผิดมีลักษณะสลับซับซ้อน การสืบสวนสอบสวนกระทำได้ยากแตกต่างจากคดีอาญาทั่วไป และผู้กระทำความผิดมักเลือกที่จะหลบหนีจากกระบวนการยุติธรรมจนคดีขาดอายุความ เป็นเหตุให้รัฐไม่สามารถนำผู้กระทาความผิดมาลงโทษได้ วิทยานิพนธ์นี้จึงมีวัตถุประสงค์สำคัญที่จะศึกษาถึงความเหมาะสมในการกำหนดอายุความคดีอาญาในคดีทุจริตคอร์รัปชันของประเทศไทยในปัจจุบันจากการศึกษาพบว่า การทุจริตคอร์รัปชันเป็นปัญหาที่ประเทศต่างๆ ทั่วโลกให้ความสำคัญและตระหนักถึงผลร้ายที่เกิดขึ้น โดยที่กฎหมายเรื่องอายุความเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทาให้การปราบปรามการทุจริต คอร์รัปชันไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากกฎหมายกำหนดอายุความไว้ไม่ยาวนัก ซึ่งไม่สอดคล้องกับความยากในการแสวงหาพยานหลักฐานและความร้ายแรงของความผิด ทั้งเหตุผลการกำหนดอายุความคดีอาญาดั้งเดิมก็ไม่สอดคล้องกับสภาพอาชญากรรมในปัจจุบัน โดยปัจจุบันแนวคิดเรื่องอายุความในประเทศต่างๆ ได้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน คือ กำหนดให้ไม่มีอายุความในความผิดอาญาร้ายแรงบางประเภท และมีการนำมาตรการเรื่องอายุความสะดุดหยุดลงมาใช้ในกรณีผู้กระทาผิดหลบหนีจากการพิจารณาคดี นอกจากนี้องค์การสหประชาชาติได้จัดทำมาตรการต่างๆ เพื่อแก้ไขปัญหาการทุจริตคอร์รัปชัน โดยเฉพาะการยกร่างอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการต่อต้านการทุจริต ค.ศ.2003 ที่กำหนดหลักเกณฑ์ให้ประเทศภาคีกำหนดอายุความภายใต้กฎหมายของตนให้มีระยะเวลานานขึ้นหรือให้อายุความสะดุดหยุดลงในกรณีที่ผู้ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดได้หลบหนีกระบวนการยุติธรรม ผู้เขียนจึงเสนอแนะให้มีการแก้ไขอายุความคดีอาญาในคดีทุจริตคอร์รัปชัน โดยขยายอายุความให้ยาวขึ้นเป็น 20 ปี ตามอายุความสูงสุดในปัจจุบัน และนำมาตรการอายุความสะดุดหยุดลงมาใช้โดยให้พนักงานอัยการสามารถยื่นคาขอต่อศาลให้หยุดนับอายุความ และให้ศาลมีอำนาจกำหนดกรอบระยะเวลาหรือกำหนดเงื่อนไขให้เจ้าพนักงานปฏิบัติในระหว่างที่หยุดนับอายุความ พร้อมกับการวางกลยุทธ์ในการบริหารงานคดีให้เหมาะสม กำหนดมาตรการตรวจสอบถ่วงดุล และมาตรการทางอาญาอื่นที่จะมาเสริมสร้างให้การดำเนินคดีอาญามีประสิทธิภาพสอดคล้องกับการแก้ไขดังกล่าวต่อไป