Abstract:
คำว่า“สภาวการณ์เดียวกัน” และ “การยึดทรัพย์โดยอ้อม” เป็นคำที่มีความสำคัญที่ปรากฏในบทที่ 11 ของข้อตกลงการค้าเสรีอเมริกาเหนือ อย่างไรก็ตามแนวการตีความคำดังกล่าวยังคงมีความไม่ชัดเจน การวิจัยเรื่องนี้มุ่งศึกษาถึงการตีความคำว่า “สภาวการณ์เดียวกัน” และ “การยึดทรัพย์โดยอ้อม” รวมถึงผลกระทบจากการที่ยังไม่มีแนวการตีความที่ชัดเจนต่อการออกมาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมของรัฐที่รับการลงทุน จากการศึกษาพบว่า แนวการตีความคำว่า “สภาวการณ์เดียวกัน” มีทั้งการตีความอย่างแคบที่พิจารณาจากการแข่งขันกันของนักลงทุนในประเทศกับนักลงทุนจากต่างประเทศเป็นสำคัญ ขณะเดียวกันก็มีแนวการตีความอย่างกว้างที่เห็นว่า ต้องพิจารณาจากทุกปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนทั้งมิติทางเศรษฐกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อมประกอบกัน ส่วนกรณีแนวการตีความคำว่า “ยึดทรัพย์โดยอ้อม” พบว่ามีทั้งแนวการตีความที่เห็นว่า การใช้อำนาจของรัฐเชิงบังคับ (รวมมาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม) เป็นข้อยกเว้นจึงไม่ถือเป็นการยึดทรัพย์นักลงทุนโดยอ้อม และแนวการตีความที่เห็นว่า แม้เป็นการใช้อำนาจของรัฐเชิงบังคับ(รวมมาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม) ก็ถือเป็นการยึดทรัพย์โดยอ้อมได้หากมาตรการนั้นส่งผลกระทบต่อสิทธิความเป็นเจ้าของของนักลงทุนอย่างชาติ ซึ่งความไม่ชัดเจนดังกล่าวส่งผลให้การออกมาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมของรัฐถูกตีความว่าเป็นการละเมิดหลักปฏิบัติอย่างชาติหรือเป็นการยึดทรัพย์โดยอ้อมได้
