ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนมของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนด

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนมของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนด ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่งเสริมการบีบเก็บน้ำนม ได้แก่ อายุ ระดับการศึกษา จำนวนครั้งของการตั้งครรภ์ ความตั้งใจเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์ และปัจจัยด้านการรับรู้ของมารดาต่อการบีบเก็บน้ำนม ได้แก่ การรับรู้ภาวะสุขภาพและโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนของทารก การรับรู้ความรุนแรงของภาวะสุขภาพทารกเกิดก่อนกำหนด และการรับรู้ประโยชน์จากการบีบเก็บน้ำนมและการรับรู้อุปสรรคต่อการบีบเก็บน้ำนม ตามกรอบแนวคิดความเชื่อด้านสุขภาพของ Becker กลุ่มตัวอย่างคือ มารดาจำนวน 140 ราย ที่มีทารกเกิดก่อนกำหนดที่เข้ารับการรักษาในหอผู้ป่วยหนักและหอผู้ป่วยทารกเกิดก่อนกำหนดในโรงพยาบาลของรัฐ จากวิธีการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย 3 ส่วนคือ แบบสอบถามปัจจัยส่งเสริมการบีบเก็บน้ำนม แบบสอบถามการรับรู้ของมารดาต่อการบีบเก็บน้ำนมและแบบสอบถามพฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนม ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาได้ค่า CVI เท่ากับ .80 และ .90 ตามลำดับและมีค่าความเที่ยงโดยวิธีแอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.77 และ 0.80 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ไบซีเรียลสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล และวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิจัยที่สำคัญสรุปได้ดังนี้ 1. พฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนมของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนดอยู่ในระดับดี (X= 3.20, SD=.32) 2. การรับรู้ภาวะสุขภาพและโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนของทารก การรับรู้ประโยชน์จากการบีบเก็บน้ำนม มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนมของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .01 (r= 0.225, 0.244 ตามลำดับ) 3. การรับรู้ประโยชน์จากการบีบเก็บน้ำนม สามารถพยากรณ์พฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนมของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนดได้ร้อยละ 6 (R2 =.060) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยสร้างสมการพยากรณ์ในรูปแบบมาตรฐานได้ดังนี้ Zˆพฤติกรรมการบีบเก็บน้ำนม = .244 Zการรับรู้ประโยชน์จากการบีบเก็บน้ำนม