ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรรกับความคิดฆ่าตัวตายของผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยโรคเอดส์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงบรรยาย มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความคิดฆ่าตัวตายในผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยโรคเอดส์ และ 2) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรร ได้แก่ เพศ อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส ภาวะเศรษฐกิจ ระยะเวลาที่ทราบผลการตรวจเลือด พฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ การใช้สารเสพติด การมีโรคหรืออาการทางจิต ระยะอาการของโรค การสนับสนุนทางสังคม ตราบาปจากสังคม สัมพันธภาพในครอบครัว การเผชิญกับปัญหา ประวัติการทำร้ายตนเองของสมาชิกในครอบครัว กับความคิดฆ่าตัวตายในผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยโรคเอดส์ กลุ่มตัวอย่างคือผู้มารับบริการในโรงพยาบาลเฉพาะทาง จำนวน 230 คน ได้จากการสุ่มแบบคนเว้นคนและการสุ่มแบบบังเอิญ ตามเกณฑ์คุณสมบัติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ 1) แบบวัดการสนับสนุนทางสังคม 2) แบบวัดการรับรู้ที่เป็นตราบาป 3) แบบประเมินสัมพันธภาพภายในครอบครัว 4) แบบสอบถามวิธีการเผชิญกับปัญหา และ 5) แบบประเมินความคิดฆ่าตัวตาย ผ่านการพิจารณาความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ และมีค่าความเที่ยงโดยใช้วิธีสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ .88, .95, .95, .91, .83 และ .85 ตามลำดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ การแจกแจงความถี่ ค่าพิสัย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าเฉลี่ย ค่าสถิติทดสอบค่าที สถิติทดสอบวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว สถิติ Eta และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน ผลการวิจัย พบว่า 1. ผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยโรคเอดส์ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 63.5) มีอายุเฉลี่ย 35.36 ปี มีระยะเวลาเฉลี่ยที่ทราบผลการตรวจเลือด 55.77 เดือน มีการสนับสนุนทางสังคมในระดับปานกลาง ([Mean] = 2.13) ได้รับตราบาปจากสังคมอยู่ในระดับสูง ([Mean] = 2.72) มีสัมพันธภาพในครอบครัวอยู่ในระดับดี ([Mean] = 3.86) มีคะแนนเฉลี่ยการเผชิญกับปัญหาด้วยวิธีมุ่งจัดการกับปัญหาและมุ่งจัดการอารมณ์ คือ 51.46 และ 64.89 ตามลำดับ มีคะแนนเฉลี่ยความคิดฆ่าตัวตายพบค่าเท่ากับ 7.11 (S.D. = 6.14) โดยพบว่าส่วนใหญ่มีความคิดฆ่าตัวตายในระดับต่ำ (ร้อยละ 57.5) รองลงมาคือระดับปานกลาง (ร้อยละ 23.9) และมีความคิดฆ่าตัวตายในระดับสูง จำนวนน้อยที่สุด (ร้อยละ 18.6) 2. อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส ระยะเวลาที่ทราบผลการตรวจเลือด การใช้สารเสพติด และการมีโรคหรืออาการทางจิต พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับความคิดฆ่าตัวตายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 3. เพศ และ ประวัติการทำร้ายตนเองของสมาชิกในครอบครัว มีความสัมพันธ์กับความคิดฆ่าตัวตายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (t = 2.19 และ 2.58, Eta[superscript 2] = .14 และ .17) สำหรับภาวะเศรษฐกิจ พฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ และระยะอาการของโรคพบว่ามีความสัมพันธ์กับความคิดฆ่าตัวตายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เช่นกัน (F = 4.95, 8.26 และ 4.59, Eta[superscript 2] = .25, .26 และ .20 ตามลำดับ) ส่วนการสนับสนุนทางสังคม สัมพันธภาพภายในครอบครัว และการเผชิญกับปัญหาด้วยวิธีการมุ่งจัดการที่ปัญหา พบว่ามีความสัมพันธ์ทางลบกับความคิดฆ่าตัวตายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r = -.18, -.30 และ -.16 ตามลำดับ) นอกจากนี้พบว่าตราบาปจากสังคมและการเผชิญกับปัญหาด้วยวิธีการมุ่งจัดการที่อารมณ์ มีความสัมพันธ์ทางบวกกับความคิดฆ่าตัวตายในผู้ติดเชื้อเอชไอวี/ผู้ป่วยโรคเอดส์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (r= .27 และ .21 ตามลำดับ)