นโยบายการส่งเสริมการบริการด้านการท่องเที่ยวต่อความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจ

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโครงสร้างและนโยบายของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว วิเคราะห์ความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจของสาขาการท่องเที่ยวที่มีต่อสาขาเศรษฐกิจต่างๆ ของประเทศด้วยการคำนวณค่าดัชนีความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจไปข้างหน้าและไปข้างหลัง และวิเคราะห์ผลกระทบของสาขาการท่องเที่ยวที่มีต่อผลผลิต การจ้างงาน และรายได้ของประเทศด้วยตัวทวีคูณทางเศรษฐกิจ การศึกษานี้แบ่งกลุ่มสาขาเป็น 26 สาขา โดยใช้ข้อมูลจากตารางปัจจัยการผลิตและผลผลิตของประเทศไทย ใน 3 ปี ได้แก่ ปีพ.ศ.2538 พ.ศ.2543 และพ.ศ.2548 โดยพิจารณาให้สาขาโรงแรมและภัตตาคาร (สาขาที่21) เป็นตัวแทนของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว เนื่องจากเป็นสาขาที่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับอุตสาหกรรมท่องเที่ยวมากที่สุด ผลการศึกษาพบว่า สาขาการท่องเที่ยวมีการใช้ปัจจัยการผลิตภายในประเทศจากสาขาการผลิตผลิตภัณฑ์อาหารมากที่สุด และมีการกระจายผลผลิตภายในประเทศไปยังสาขาการค้ามากที่สุด ปีพ.ศ.2548 เมื่อเทียบกับปีพ.ศ.2538 สัดส่วนการใช้ปัจจัยภายในประเทศลดลงอาจจะมาจากพฤติกรรมการบริโภคของนักท่องเที่ยวต่างประเทศเปลี่ยนไปใช้ปัจจัยนำเข้าแทน และสัดส่วนการกระจายผลผลิตเพิ่มขึ้นเนื่องจากจำนวนนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่เดินทางเข้ามาเพิ่มขึ้น ความต้องการสินค้าและบริการจะมีมากขึ้น ส่งผลให้เกิดการกระจายผลผลิตภายในประเทศมากขึ้น การวิเคราะห์ความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจของสาขาการท่องเที่ยว พบว่าเป็นสาขาที่มีความเชื่อมโยงของผลผลิตและการจ้างงานไปข้างหลังมากกว่าไปข้างหน้า แสดงว่าในการผลิตผลผลิตมีความต้องการใช้ปัจจัยการผลิตจากสาขาเศรษฐกิจต่างๆ มากกว่าที่จะถูกนำผลผลิตของตนไปใช้เป็นปัจจัยการผลิตให้กับสาขาเศรษฐกิจอื่นๆ การส่งเสริมพัฒนาสาขาการท่องเที่ยวให้มากขึ้นจะช่วยให้เกิดการขยายตัวของผลผลิตและการจ้างงานของสาขาเศรษฐกิจอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องตามไปด้วย