Abstract:
ศึกษาการติดเชื้อไวรัสไข้สมองอักเสบ Japanese encephalitis (เจอี) ในตัวอย่างยุงจากฟาร์มสุกร แหล่งนกธรรมชาติ และแหล่งชุมชน ในเขตจังหวัดนครสวรรค์ โดยเก็บตัวอย่างจากฟาร์มสุกร จำนวน 100 pools จากแหล่งนกธรรมชาติ จำนวน 100 pools และจากแหล่งชุมชน จำนวน 24 pools (pool ละไม่เกิน 50 ตัว) ตรวจหาไวรัสเจอีโดยตรงด้วยวิธี reverse transcriptase polymerase chain reaction (RT-PCR) ซึ่งตรวจพบเชื้อในตัวอย่างยุงจำนวน 1 ตัวอย่าง จากยุงในกลุ่ม Culex vishnui subgroup ที่เก็บตัวอย่างจากแหล่งนกธรรมชาติเท่านั้น เมื่อนำตัวอย่างยุงที่ให้ผลลบด้วยวิธี RT-PCR มาทดสอบต่อด้วยการแยกเชื้อในเซลล์เพาะเลี้ยงยุง C6/36 และเซลล์เพาะเลี้ยง vero cells และพิสูจน์เชื้อโดยวิธี immunocytochemistry staining ผลการทดสอบพบว่าให้ผลบวกจากแหล่งชุมชน แหล่งนก และฟาร์มสุกร เป็น 5/17, 5/37 และ 4/26 pools (pool ละไม่เกิน 250 ตัว) ตามลำดับจากยุง Culex spp. และ Mansonia spp. ในแหล่งชุมชน จากยุง Mansonia spp. ในแหล่งนก และจากยุง Culex spp. ในฟาร์มสุกร จากการศึกษาระดับภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัสไข้สมองอักเสบเจอีในตัวอย่างซีรั่มลูกสุกรยืนยันได้ว่า ฟาร์มสุกรที่ศึกษามีหลักฐานการติดเชื้อไวรัสเจอี การติดเชื้อไวรัสเจอีในยุงจากแหล่งชุมชน แหล่งนก และฟาร์มสุกรพบจำนวนของยุง Culex spp. สูงสุด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Culex visnui subgroup ที่พบว่าเป็นพาหะหลักในการนำเชื้อไวรัสเจอี จากแหล่งที่เกี่ยวข้องจากวงจร เชื้อไวรัสเจอีทั้งสามแหล่งการศึกษา รองลงมาคือ Mansonia spp., Anopheles spp. และ Armigeres spp. นอกจากนั้นยังสามารถตรวจพบเชื้อไวรัสเจอีได้จากยุง Culex spp. และ Mansonia spp. ในแหล่งชุมชน จากยุง Mansonia spp. ในแหล่งนกธรรมชาติ และจากยุง Culex spp. ในฟาร์มสุกร ในช่วงเดือนที่ศึกษา และสามารถตรวจพบเชื้อไวรัสเจอีในยุงจากช่วงเดือนต่างๆ ทั้งก่อน และ/หรือ ระหว่างฤดูฝน จากแหล่งต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวงจรไวรัสเจอี
