Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาวิเคราะห์ องค์กรพิเศษเฉพาะกิจเพื่อตรวจสอบการทุจริตของนักการเมืองที่เกิดขึ้นภายหลังการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองครั้งสำคัญของไทย โดยศึกษาจากกฎหมายที่จัดตั้งองค์กรและผลของคำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับองค์กรพิเศษ เป็นไปตามหลักกฎหมายที่มีความเป็นธรรมต่อผู้ถูกตรวจสอบ และผลการตรวจสอบทำให้รัฐได้รับประโยชน์สูงสุดจากการศึกษาพบว่า การจัดตั้งองค์กรหรือคณะบุคคลพิเศษภายหลังการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองครั้งสำคัญมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบการทุจริตของบุคคลที่อยู่ในรัฐบาลที่ถูกโค่นล้ม และเพื่อยึดทรัพย์สินของบุคคลดังกล่าว และผู้ที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์ให้ตกเป็นของแผ่นดิน โดยกฎหมายที่ออกมาจะรองรับการจัดตั้งองค์กรหรือคณะบุคคลมาจากอำนาจพิเศษของนายกรัฐมนตรีหรืออำนาจรัฏฐาธิปัตย์ของคณะรัฐประหาร โดยในแต่ละครั้งองค์กรหรือคณะบุคคลได้รับมอบให้ใช้อำนาจทางบริหารและอำนาจทางตุลาการเบ็ดเสร็จรวมอยู่ในองค์กรเดียวขึ้นอยู่กับกฎหมายที่ให้อำนาจ กระบวนการตรวจสอบได้อาศัยบุคลากรจากองค์กรของรัฐที่มีความเชี่ยวชาญรวมตัวเป็นคณะกรรมการ ประกอบกับศาลผู้มีอำนาจพิจารณาคดีได้มีคำวินิจฉัยในสองครั้งแรกไปในทางจำกัดอำนาจการวินิจฉัยตนเอง แต่ในสองครั้งหลังได้พิจารณาคดีเป็นไปตามกฎหมายที่ใช้พิจารณาในคดี พัฒนาการของกฎหมายที่ให้อำนาจแก่องค์กรหรือคณะบุคคลพิเศษจึงเป็นปัญหาให้ศึกษาในเรื่องของสถานะทางกฎหมายและการใช้อำนาจขององค์กรพิเศษ ซึ่งการดำเนินการขององค์กรมิได้มีหลักประกันว่าผู้ถูกตรวจสอบจะได้รับความเป็นธรรม กระบวนการตรวจสอบเป็นไปด้วยความโปร่งใสไร้อคติ แต่มีเป้าหมายเพื่อกำจัดศัตรูทางการเมืองซึ่งเป็นบุคคลที่อยู่ในรัฐบาลชุดก่อน และผลการตรวจสอบจะทำให้รัฐได้รับประโยชน์สูงสุดอย่างแท้จริง เพราะผลการตรวจสอบทำให้ทรัพย์สินของนักการเมืองที่ถูกตรวจสอบตกเป็นของแผ่นดินได้เกิดขึ้นจากการรัฐประหารหรือการปกครองประเทศที่มิได้เป็นระบอบประชาธิปไตย
