งานบริการของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ และห้องสมุดสาขา

Abstract

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาพและปัญหาในการดำเนินงานบริการของห้องสมุด สถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. และห้องสมุดสาขา เพื่อศึกษางานบริการประเภทต่างๆ ได้แก่ บริการยืมหนังสือ บริการวารสาร บริการอ้างอิง บริการโสตทัศนูปกรณ์ และบริการพิเศษอื่นๆ เพื่อศึกษาเปรียบเทียบจำนวนผู้ใช้บริการ (สมาชิกห้องสมุด) กับจำนวนสิ่งพิมพ์และวัสดุอุปกรณ์อุปกรณ์ รวมทั้งศึกษาความต้องการของผู้ใช้บริการ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงดำเนินงาน และ เพื่อหาวิธีดำเนินงานงานที่เหมาะสมเพื่อเป็นตัวอย่างในการแก้ไขปัญหาและปรับปรุงบริการของห้องสมุด ประชาชนในประเทศไทย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถามที่ได้รับตอบคืนมา ชุดที่ 1 สมาชิกทั่วไป ห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. ร้อยละ 70.78 ห้องสมุดสำนักงานสารนิเทศ ระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา ขอนแก่น ร้อยละ 73.33 ห้องสมุดสำนักงานสารนิเทศระหว่างชาติ แห่งสหรัฐอเมริกา เชียงใหม่ ร้อยละ 78.49 ห้องสมุดสารนิเทศระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา สงขลา ร้อยละ 72.91 ชุดที่ 2 สมาชิกบริการข่าวสารทันสมัย ได้แบบสอบถามคืน สำหรับห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. ร้อยละ 83.86 ห้องสมุดสำนักงานสารนิเทศ ระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา ขอนแก่น ร้อยละ 74.00 ห้องสมุดสำนักงานสารนิเทศระหว่างชาติ แห่งสหรัฐอเมริกา เชียงใหม่ ร้อยละ 83.63 และห้องสมุดสำนักงานสารนิเทศระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา สงขลา ร้อยละ 71.42 ชุดที่ 3 ผู้ใช้บริการสารบัญเรื่องจากวารสารได้แบบ สอบถามคืนจากห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. ร้อยละ 72.73 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล เสนอในรูปร้อยละ และค่าคะแนนเฉลี่ย สรุปผลการวิจัยได้ดังนี้ สภาพอาคารห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. เหมาะสมเป็นห้องสมุดมาก ส่วนอาคารห้องสมุดสาขาทั้งสามแห่งเหมาะสมเป็นห้องสมุดปานกลาง ผู้ตอบแบบสอบถามมาใช้ห้องสมุด ทั้งสี่ เพราะมีหนังสือและวัสดุการอ่านที่ต้องการ ผู้ตอบแบบสอบถามพอใจเวลาเปิด-ปิดห้องสมุด ปานกลาง และผู้ตอบแบบสอบถามห้องสมุดสาขาสงขลา ต้องการให้ห้องสมุดเปิดบริการวันเสาร์ ผู้ตอบแบบสอบถามเห็นว่า บรรณารักษ์และเจ้าหน้าที่ให้บริการรวดเร็วและเป็นกันเอง ผู้ใช้ห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. และห้องสมุดสาขาที่มากที่สุดใน 11 อาชีพคือ นักเรียน นักศึกษา ผู้ตอบแบบสอบถามกลุ่มอาชีพต่างๆ ของห้องทั้งหมดทั้ง 4 แห่ง มีจุดประสงค์ ในการอ่านส่วนใหญ่เพื่อศึกษาหาความรู้ให้ทันต่อเหตุการณ์ ยกเว้นกลุ่มนักธุรกิจและนักวิชาชีพของ ห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ. ยู.เอ. มีจุดประสงค์ในการอ่านเพื่อศึกษาหาความรู้ให้ทันต่อ เหตุการณ์ คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ค่อนข้างต่ำ เหตุผลในการมาใช้ห้องสมุดของผู้ตอบแบบสอบถามกลุ่มนักเขียนศิลปิน ของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. และห้องสมุดสาขา รับกับจุดประสงค์ในการอ่าน คือ มาใช้ห้องสมุดเพื่อหาความรู้ในวิชาการต่างๆ มากที่สุด โดยกลุ่มนักเขียนศิลปินห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ,กลุ่มทหารตำรวจของขอนแก่นและสงขลา และกลุ่มสื่อมวลชนของเชียงใหม่ มาใช้ห้องสมุดเพื่อหาความรู้ในวิชาการต่างๆ มากที่สุด นอกจากนี้ กลุ่มนักเขียนศิลปินของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. ยังมีเหตุผลเพื่อความรู้เกี่ยวกับการประกอบอาชีพมากที่สุดซึงรับกับวัตถุประสงค์หลักในการจัดบริการของห้องสมุดประชาชน ในด้านทัศนะและความต้องการของผู้ตอบแบบสอบถาม กลุ่มนักเขียนศิลปินของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. กลุ่มครูอาจารย์และทหารตำรวจของห้องสมุดสาขาเชียงใหม่ และกลุ่มทหารตำรวจของห้องสมุดสาขาสงขลา เห็นว่าหนังสือวิชาการมีประโยชน์มากที่สุด และกลุ่มผู้ใช้แรงงานของห้องสมุดสาขาขอนแก่นเห็นว่าเทปโทรทัศน์มีประโยชน์มากที่สุด ผู้ตอบแบบสอบถามทุกกลุ่ม อาชีพของห้องสมุดทั้ง 4 แห่ง ต้องการใช้หนังสือวิชาการมากที่สุด โดยเฉพาะสาขาสภาวะแวดล้อม เกษตรกรรม อุตสาหกรรม วิทยาศาสตร์และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี รองลงมา ต้องการหนังสือสารคดีทั่วไป เกี่ยวกับบริการข่าวสารทันสมัย ผู้ตอบแบบสอบถามของห้องสมุดทั้ง 4 แห่งมีจุดประสงค์ ในการใช้บริการนี้ เพื่อศึกษาเพิ่มเติมมากที่สุด เช่นเดียวกับจุดประสงค์ในการใช้บริการสารบัญเรื่องจากวารสารของผู้ตอบแบบสอบถามของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. ผู้ตอบแบบสอบถาม ของห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. และห้องสมุดสาขาเชียงใหม่ สนใจวิชาการสาขาสภาวะ แวดล้อม การเกษตร อุตสาหกรรม วิทยาศาสตร์ และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีมากที่สุด ส่วน ผู้ตอบแบบสอบถานห้องสมุดสาขาขอนแก่นและสาขลา สนวิชาการสาขาการศึกษาการเรียนการสอนภาษา และบรรณารักษศาสตร์มากที่สุด ผู้ตอบแบบสอบถามเห็นว่าบริการข่าวสารทันสมัยและบริการสารบัญเรื่องจากวารสาร โดยทั่วไปเป็นบริการที่มีประโยคประโยชน์มาก ปัญหาในการจัดบริการ ได้แก่การที่ห้องสมุดไม่เก็บเงินค่าปรับ ทำให้ผู้ใช้ไม่คืนหนังสือ ตามกำหนด บัตรสมาชิกไม่ติดภาพเจ้าของบัตร ทำให้ผู้อื่นที่ไม่ใช่สมาชิกนำไปใช้ได้ อาคารห้องสมุดสาขาทุกแห่งอยู่ชั้นล่างขอสำนักงานสารนิเทสระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา เจ้าหน้าที่ของสำนักงานสานิเทศระหว่างชาติแห่งสหรัฐอเมริกา เดินเข้าออกผ่านห้องสมุดเป็นประจำ เป็นการรบกวนสมาธิผู้อ่าน และห้องสมุดสาขาทุกแห่งเจ้าหน้าที่เพียงแห่งละ 1 คน และเจ้าหน้า ไม่มีวุฒิทางบรรณารักษศาสตร์ ทำให้การบริการไม่ได้ผลเท่าที่ควร ห้องสมุดสาขาขอนแก่นเป็นเป็นห้องสมุดที่จัดบริการได้ดีมากแห่งหนึ่ง แต่ได้ปิดบริการไปเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2523 ข้อเสนอแนะต่อผู้บริหารและผู้ให้บริการห้องสมุดสถาบันสอนภาษา เอ.ยู.เอ. และ ห้องสมุดสาขา คือ ห้องสมุดสาขาควรมีอาคารห้องสมุดเป็นเอกเทศและจัดอัตรากำลังเจ้าหน้าที่เพิ่ม ห้องสมุด เอ.ยู.เอ. ควรจัดบริการแยกเป็นห้องต่างๆ เช่น ห้องหนังสือทั่วไป ห้องอ้างอิง ห้องหนังสือสำหรับเด็ก และควรเพิ่มการประชาสัมพันธ์งานห้องสมุดทุกแห่ง ห้องสมุดทุกแห่งควร เก็บเงินค่าปรับผู้ที่คืนหนังสือเกินกำหนด และควรจัดทำบัตรสมาชิกโดยติดรูปสมาชิกด้วย ข้อเสนอแนะต่อผู้ใช้บริการห้องสมุดทั้ง 4 แห่ง คือ ควรศึกษาระเบียบการใช้ห้องสมุดควรมาใช้ห้องสมุดเพิ่มมากขึ้น และแจ้งปัญหาข้อข้องใจแก่เจ้าหน้าที่หรือบรรณารักษ์ ข้อเสนอแนะต่อผู้บริหารและผู้ให้บริการของห้องสมุดประชาชนของประเทศไทย คือ ควรจัดหาบุคลากรที่มีประสิทธิภาพ มีประสบการณ์ และจัดอบรมเจ้าหน้าที่ที่มีอยู่ให้มีความรู้ ความ สามารถในการดำเนินงานเพิ่มขึ้น ห้องสมุดประชาชนควรเปิดให้ยืมหนังสือและวัสดุการอ่าน ครบทุกแห่ง ควรจัดหาหนังสือภาษาไทยและหนังสือที่เกี่ยวกับเรื่องราวของประเทศไทยไว้บริการ ตอบสนองความต้องการของประชาขนให้เพียงพอ จัดบริการโสตทัศนวัสดุ เช่น เทปโทรทัศน์ เทปบันทึกเสียง เพราะสามารถดึงดูดผู้ใช้ห้องสมุดให้มาใช้บริการได้มากขึ้น ควรจัดบริการข่าวสารทันสมัย บริการสารบัญเรื่องจากวารสารเพราะช่วยส่งเสริมในด้านการศึกษาได้มาก ในการดำเนินงานควรจัดหางบประมาณที่เพียงพอ