การตรวจหาดีเอ็นเอไวรัสตับอักเสบบีในซีรัมหญิงตั้งครรภ์ด้วยวิธี Polymerase chain reaction

Abstract

นำตัวอย่างซีรัมหญิงตั้งครรภ์ทั้งหมด 512 ตัวอย่าง มาตรวจหาดีเอ็นเอส่วน S gene ของไวรัสตับอักเสบบี (HBV-DNA) ซึ่งเป็นแถบดีเอ็นเอขนาด 431 คู่เบส ด้วยวิธี Polymerase Chain Reaction (PCR) ศึกษาควบคู่กับการตรวจหาดัชนีในซีรัม (seromarkers) อื่นๆ ด้วยวิธีทางอิมมูโนแอสเสย์ ได้แก่ แอนติเจนชนิดผิวของไวรัสตับอักเสบบี (HBsAg) ภูมิต้านทานต่อแอนติเจนชนิดผิวของไวรัส (Anti-HBs) และ ภูมิต้านทานต่อส่วยแกน (core) ของอนุภาคไวรัส (Anti-HBC) การตรวจหา HBsAgใช้ 2 วิธี คือ Chemiluminescent immunoassay : Abbott prism HBsAg ประเทศเยอรมัน และ Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA) ซึ่งพัฒนาโดยกรมวิทยาศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข นนทบุรี เมื่อเปรียบเทียบผลการทดลองวิธี PCR กับ Chemiluminescence สามารถตรวจพบ HBV-DNA ในกลุ่มตัวอย่างซีรัมที่ให้ผล HBsAg เป็นลบซึ่งถือว่าเป็นกลุ่มปกติ 4 ตัวอย่าง จาก 482 ตัวอย่าง (ร้อย 0.83) และในกลุ่มที่ให้ผล HBsAg เป็นบวกกลุ่มพาหะ 10 ตัวอย่าง จาก 30 ตัวอย่างคิดเป็นร้อยละ 33.33 อีทางหนึ่งเมื่อเปรียบเทียบวิธี PCR กับวิธี ELISA สามารถตรวจพบ HBV-DNA 1 ตัวอย่างในกลุ่มที่ให้ผล HBsAg เป็นลบ จากตัวอย่างทั้งหมด 478 ตัวอย่าง (ร้อยละ 0.21) และตรวจพบ HBV-DNA ในกลุ่มที่ให้ผล HBsAg เป็นบวก 13 ตัวอย่าง จาก 34 ตัวอย่าง (ร้อยละ 38.24) อย่างไรก็ตามแม้วิธี PCR จะมีข้อจำกัดในการตรวจหาไวรัสตับอักเสบบีในซีรัม แต่เป็นวิธีที่ให้ประโยชน์มากหากใช้ควบคู่ไปกับวิธีทางอิมมิวโนแอสเสย์ในการตรวจหาผู้ที่เป็นพาหะของโรค เพื่อป้องกันการตรวจได้ผลลบลวงเนื่องจากวิธี PCR สามารถตรวจหาไวรัสตับอักเสบบีได้ แม้ว่าผลการตรวจ HBsAg เป็นลบ