Abstract:
มาตรการของรัฐที่รับการลงทุนอาจถูกตีความเข้าข่ายเป็นการเวนคืนทางอ้อมซึ่งในความตกลงระหว่างประเทศเกี่ยวกับการลงทุนกำหนดให้ต้องมีค่าชดเชยสำหรับการเวนคืนการลงทุนของต่างชาติ อย่างไรก็ตาม ในกฎหมายระหว่างประเทศนั้นรัฐมีสิทธิที่จะใช้อำนาจควบคุมดูแลความสงบเรียบร้อย (“Police Power”) เพื่อการคุ้มครองความสงบเรียบร้อย ศีลธรรมอันดี สาธารณสุขและสิ่งแวดล้อมอันมิใช่การเวนคืน แม้ว่าความเห็นทางวิชาการจะยอมรับถึงการแบ่งแยกระหว่างกฎเกณฑ์ที่ชอบด้วยกฎหมายอันไม่ต้องมีการชดเชยกับการเวนคืนทางอ้อม แต่ก็มิได้มีเกณฑ์พิจารณาการแบ่งแยกไว้ ดังนั้น จึงจำเป็นต้องศึกษาแนวทางการตีความของอนุญาโตตุลาการเกี่ยวกับการเวนคืนในความตกลงเกี่ยวกับการลงทุน อนุญาโตตุลาการชี้ให้เห็นถึงเกณฑ์ที่ใช้พิจารณาตีความการเวนคืนทางอ้อมอันมีดังนี้ 1. ระดับการแทรกแซงต่อสิทธิในทรัพย์สินของนักลงทุน 1) การกระทบต่อมูลค่าทางเศรษฐกิจ และการสูญเสียการควบคุมหรือการใช้ประโยชน์ในการลงทุนของนักลงทุน และ 2) ระยะเวลาและความต่อเนื่องของมาตรการของรัฐ 2. การทำลายความคาดหวังที่ชอบด้วยกฎหมายของนักลงทุน 3. ความได้สัดส่วน 4. ลักษณะของมาตรการของรัฐ ในคำตัดสินส่วนใหญ่แล้วให้ความรุนแรงของการกระทบต่อเศรษฐกิจของการกระทำของรัฐนั้นเป็นปัจจัยที่สำคัญในการตัดสินว่าถึงระดับเป็นการเวนคืนทางอ้อมหรือไม่ แต่ยิ่งไปกว่านั้น อนุญาโตตุลาการจำเป็นต้องพิจารณาลักษณะของมาตรการของรัฐที่อ้างถึงวัตถุประสงค์ทางสังคมหรือสวัสดิการสาธารณะอันเป็นที่ยอมรับกันว่าเป็นอำนาจควบคุมดูแลความสงบเรียบร้อยของรัฐ (“Police Power”)
