พัฒนาการและที่มาของอำนาจอธิปไตยและผู้ใช้อำนาจอธิปไตยในประเทศไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาพัฒนาการของการกำเนิดรัฐที่มีอำนาจอธิปไตยในประเทศไทย นับแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบันโดยนำความคิดว่าด้วยการจัดสถาบันของอำนาจเพื่อใช้ในการพิจารณาถึงลักษณะของอำนาจในการปกครองในยุคต่างๆ ว่ามีลักษณะทีแยกออกจากตัวบุคคลให้เป็นของสถาบันที่เรียกว่ารัฐ ซึ่งจะมีผลให้เกิดรัฐที่มีอำนาจอธิปไตยตั้งแต่เมื่อใดและใครเป็นรัฐาธิปัตย์จากการศึกษาปรากฏว่า ในสมัยสุโขทัยจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อำนาจในการปกครองมีรากฐานปะปนอยู่ที่ตัวบุคคลการเข้าสู่ตำแหน่งในการใช้อำนาจต้องอาศัยสมบัติส่วนตัวของบุคคลมิได้เกิดขึ้นจากกฎเกณฑ์ที่แน่นอนและมีการแย่งชิงอำนาจกันอยู่ตลอดเวลาทำให้อำนาจขาดความสูงสุดอย่างแท้จริงในความหมายของอำนาจอธิปไตย ในสมัยรัชกาลที่ 5 อำนาจในการปกครองทั้งหมดรวมเข้าสู่สถาบันพระมหากษัตริย์ และมีการทำให้อำนาจที่ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติส่วนตัวของบุคคลสิ้นสุดไปโดยการแต่งตั้งตำแหน่งมกุฎราชกุมารเป็นกฎเกณฑ์ที่แน่นอนในการเข้าสู่ตำแหน่งในการเข้าสู่ตำแหน่งในการใช้อำนาจซึ่งถือเป็นปรากฏการณ์ในการจัดสถาบันของอำนาจ ส่งผลให้เกิดรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่องค์พระมหากษัตริย์เป็นรัฐาธิปัตย์ผู้ใช้อำนาจอธิปไตยแทนรัฐแต่เพียงผู้เดียว ครั้นต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 ได้มีการตราพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว 2475 เป็นผลให้มีการเปลี่ยนแปลงกฎเกณฑ์ในการเข้าสู่ ตำแหน่งในการเป็นรัฐาธิปัตย์ผู้ใช้อำนาจอธิปไตยใหม่เป็นพระมหากษัตริย์ร่วมกับประชาชนโดยมีองค์กรต่างๆ ได้แก่ รัฐสภา คณะรัฐมนตรี และศาล เป็นผู้ใช้อำนาจอธิปไตยแทนรัฐาธิปัตย์ และ หลักการดังกล่าวได้แสดงถึงความผูกพันระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์กับประชาชนในการร่วม กันเป็นรัฐาธิปัตย์ผู้ใช้อำนาจอธิปไตยแทนรัฐที่สืบทอดมาจนถึงรัฐธรรมนูญปัจจุบัน