Abstract:
กระบวนการยุติธรรมในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่สันติภาพ หมายถึง กลไกต่างๆ ทั้งกลไกทางกฎหมายและกลไกที่มิใช่กลไกทางกฎหมายที่ประเทศที่เพิ่งได้รับเอกราชนำมาใช้เพื่อดำเนินการกับอาชญากรรมและการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงที่เกิดขึ้นในอดีตซึ่งต้องดำเนินการไปพร้อมกับการสร้างสันติภาพและความเป็นประชาธิปไตยให้เกิดขึ้นในประเทศ โดยธำรงไว้ซึ่งการเคารพต่อกฎหมาย มุ่งเน้นการให้ความสำคัญกับเหยื่อและส่งเสริมความสมานฉันท์ของพลเมืองในประเทศ การดำเนินกระบวนการยุติธรรมในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่สันติภาพในสาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเตซึ่งเป็นประเทศที่เพิ่งได้รับเอกราชนั้น การใช้กลไกทางกฎหมายโดยการฟ้องคดีผู้กระทำความผิดแต่เพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอที่จะทำให้บรรลุสันติภาพและความมั่นคงในประเทศได้เนื่องจากข้อบกพร่องของระบบกฎหมายและเหตุผลทางด้านการเมืองซึ่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเตต้องรักษาไว้ซึ่งความสัมพันธ์อันดีกับสาธารณรัฐอินโดนีเซีย ดังนั้น การดำเนินกระบวนการยุติธรรมในช่วงเปลี่ยนผ่านสู่สันติภาพเพื่อให้บรรลุสันติภาพและความมั่นคงในสาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเตจึงจำเป็นต้องใช้ทั้งกลไกทางกฎหมายและกลไกเชิงสมานฉันท์ควบคู่กัน การจัดตั้งคณะกรรมการเกี่ยวกับการยอมรับความจริง และการสมานฉันท์ซึ่งเป็นกระบวนการที่มีการใช้ทั้งกลไกทางกฎหมายควบคู่กับกลไกเชิงสมานฉันท์ที่มุ่งเน้นการให้ความสำคัญกับเหยื่อและส่งเสริมความสมานฉันท์ของพลเมืองในประเทศจึงเป็นกลไกที่ดีที่สุดที่จะช่วยสร้างสันติภาพที่ยั่งยืนให้เกิดขึ้นในสาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเตได้