Abstract:
แยกเชื้อแบคทีเรียจากน้ำพุร้อน 16 แห่งเพื่อใช้ตรวจหายาปฏิชีวนะตกค้างในน้ำนม พบว่าแบคทีเรียที่แยกได้และเจริญเติบโตที่ 37 องศาเซลเซียส จำนวน 2 สายพันธุ์จาก 145 สายพันธุ์ และที่เจริญเติบโตที่ 64 องศาเซลเซียส จำนวน 4 สายพันธุ์จาก 61 สายพันธุ์ สามารถตรวจหายาปฏิชีวนะได้หลายชนิดในระดับใกล้เคียงกับค่าปริมาณยาปฏิชีวนะสูงสุดที่ยอมให้มีได้ในน้ำนม (Maximum Residue Limit) ตามที่องค์การอนามัยโลกกำหนด หรือ ใกล้เคียงกับความไวของเชื้อมาตรฐาน Bacillus stearothermophilus var. calidolactis C593 จากการตรวจหายาปฏิชีวินะโดยวิธี disk assay พบว่าสายพันธุ์ "4.2/64" ซึ่งแยกได้จากน้ำพุร้อนในจังหวัดเชียงรายสามารถใช้ในการตรวจหายาแอมพิซิลินสเตร็ปโตมัยซิน กานามัยซิน เจนต้ามัยซิน อีริโทรมัยซิน คลอแรมเฟนิคอล และซัลฟาเม็ทท๊อกซาโซลได้ 0.02, 3.2, 4.8, 0.048, 0.32, 25.0, 3.125 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร ตามลำดับ