Abstract:
งานวิจัยนี้มีเป้าหมายมุ่งเน้นไปยังสิทธิเพื่อการศึกษาของแรงงานพม่า โดยเฉพาะการศึกษานอกระบบหรือการฝึกอาชีพ เป้าหมายของงานวิจัยจะบ่งชี้ไปยังสิทธิ์ของแรงงานข้ามชาติที่การศึกษานอกระบบจะได้ช่วยยกระดับและปกป้องพวกเขา กรณีศึกษาของงานวิจัยนี้เน้นที่โรงเรียนชาวพม่าชื่อ DEAR (Development of Education and Awareness of Refugees from Burma) การพัฒนาเพื่อการศึกษาและความตระหนักของผู้ลี้ภัยพม่า ซึ่งเป็นโครงการของคณะกรรมการเพื่อประชาธิปไตยของพม่าในประเทศไทย(กรพ.) โรงเรียน DEAR Burma จัดการเรียนการสอนแบบนอกระบบให้แรงงานต่างชาติ โดยเน้นการให้ความรู้ด้านภาษาอังกฤษ ภาษาไทย และความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับสิทธิแรงงาน สิทธิแรงงานข้ามชาติ สิทธิสตรี สิทธิมนุษยชน รวมทั้งหลักสูตรคอมพิวเตอร์ สถาบัน DEAR Burma ก่อตั้งขึ้นในปี 2003 สำหรับวิธีการเก็บข้อมูลผู้วิจัยใช้วิธีการสัมภาษณ์ จัดสนนทนากลุ่มและสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม โดยมีผู้ให้ข้อมูลวิจัยจำนวน 39 คน และจัดสนทนากลุ่มกลุ่มสองครั้งกับนักเรียนอีก 13 คน แรงงานพม่าเหล่านี้เข้ามาในประเทศไทยโดยยังสื่อสารเป็นภาษาพม่าหรือภาษาชาติพันธุ์ตน ซึ่งไม่สามารถเข้าใจได้สำหรับคนไทย จึงเกิดปัญหาอุปสรรคด้านภาษาหรือความไม่เข้าใจซึ่งอาจนำไปสู่ความขัดแย้งได้ นอกจากนี้แรงงานเหล่านี้ก็เสี่ยงต่อการถูกเอาเปรียบหรือทารุณกรรม โดยที่สิทธิของแรงงานเหล่านี้ก็ค่อนข้างจำกัด เพื่อแก้สถานการณ์เหล่านี้ แรงงานจึงหันหน้าเข้าสู่การศึกษาที่ทางโรงเรียน DEAR Burma โดยมีจุดประสงค์ทางการศึกษาเพื่อพัฒนาความรู้และความปลอดภัยของตนเอง สาเหตุที่ทำให้ผู้ให้ข้อมูลวิจัยเหล่านั้นมาโรงเรียน DEAR Burma เนื่องจากจะได้สามารถใช้ความรู้ต่อไปในที่ทำงาน เพื่อสื่อสาร การต่อรอง เข้าถึงความบันเทิง เข้าถึงข่าวสารข้อมูล และเพื่อมองหางานที่ดีกว่าเดิม จากผลลัพธ์ทางการวิจัย การศึกษามีผลบวกต่อชีวิตแรงงานข้ามชาติ โดยผู้ให้ข้อมูลยอมรับว่าสิทธิในฐานะแรงงานข้ามชาติของตนดีขึ้นตามลำดับ แม้ว่าประเทศไทยจะไม่ได้ลงนามในอนุสัญญาด้านดังกล่าว อีกทั้งความเป็นอยู่ อิสระในการเดินทาง เสรีภาพในการแสดงออก ความมั่นใจ และสิทธิการเข้าถึงข้อมูล ก็ล้วนได้รับการยกระดับขึ้น ยิ่งกว่านั้น อุปสรรคที่เคยมีกับตำรวจและการดูแคลนจากคนทั่วไป ซึ่งเคยเป็นเรื่องใหญ่ก็ลดน้อยลงไป ดังเช่นผู้ให้ข้อมูลบางคนสามารถต่อรองกับนายจ้างในการเก็บหนังสือเดินทางไว้กับตัวเอง หรือแสดงความเห็นต่างๆ รวมทั้งพูดคุยกับตำรวจที่ขอตรวจค้นพวกเขา เมื่อแรงงานเหล่านี้เรียนรู้ถึงสิทธิของตน ก็เริ่มสามารถต่อรองและเผชิญหน้ากับความไม่เป็นธรรมได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยืนหยัดได้โดยตัวเองอย่างสมบูรณ์