Abstract:
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของเครื่องดื่มต่อการเปลี่ยนแปลงความเป็นกรดด่างของคราบจุลินทรีย์ภายหลังรับประทานขนมปังอบกรอบเคลือบน้ำตาล วัดความเป็นกรดด่างของคราบจุลินทรีย์ด้วยวิธีเก็บตัวอย่างคราบจุลินทรีย์เป็นเวลานาน 30 นาที ภายหลังการรับประทาน ใน 6 รูปแบบอาหาร ได้แก่ การรับประทานขนมแป้งอบกรอบเคลือบน้ำตาลอย่างเดียว และการมีเครื่องดื่มตามหลังขนมแตกต่างกัน 5 ชนิด คือ น้ำเปล่า นมจืด นมหวานรสช็อกโกแลต นมเปรีย้ยวพร้อมดื่ม และน้ำอัดลม การวิจัยนี้ใช้รูปแบบเซลฟคอนโทรล โดยกลุ่มตัวอย่างมี 15 คน อายุ 13-14 ปี มีค่าฟันผุ อุด ถอน เฉลี่ย 15 ด้าน กลุ่มตัวอย่างงดแปรงฟันเป็นเวลาอย่างน้อย 48 ชั่วโมง และไม่รับประทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มใดๆ อย่างน้อย 2 ชั่วโมงก่อนทำการทดสอบ ผลการวิเคราะห์ทางสถิติของตัวแปรที่แสดงการเปลี่ยนแปลงความเป็นกรดด่างในคราบจุลินทรีย์ ระหว่างการรับประทานขนมปาร์ตี้อย่างเดียวกับการดื่มเครื่องดื่มตามหลังขนม ใช้สถิติทดสอบ Independent t-test พบว่าค่าความเป็นกรดด่างในคราบจุลินทรีย์ที่ต่ำสุดหลังการรับประทานอาหาร ระยะเวลาที่ความเป็นกรดด่างต่ำกว่า 5.7 และพื้นที่ใต้กราฟของการเปลี่ยนแปลงระดับความเป็นกรดด่างที่ต่ำกว่า 5.7 ของกรณีดื่มเครื่องดื่มตามหลังขนมไม่แตกต่างจากกรณีที่ไม่มีเครื่องดื่มตามหลังขนม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p > 0.05) เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างเครื่องดื่ม 5 ชนิดที่ดื่มตามหลังขนม โดยใช้สถิติ one-way ANOVA พบว่าการดื่มน้ำเปล่าทำให้ระยะเวลาที่ความเป็นกรดด่างต่ำกว่า 5.7 และพื้นที่ใต้กราฟของการเปลี่ยนแปลงระดับความเป็นกรดด่างที่ต่ำกว่า 5.7 มีค่าน้อย กว่าการดื่มนมเปรี้ยวพร้อมดื่มตามหลังขนมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.034 และ p = 0.011 ตามลำดับ) เมื่อพิจารณากราฟการเปลี่ยนแปลงความเป็นกรดด่างในช่วงเวลา 30 นาทีหลังจากรับประทานอาหาร จากผลการศึกษานี้พบว่าทุกรูปแบบของการรับประทานทั้งการมีและไม่มีเครื่องดื่มตามหลังขนม ทำให้ความเป็นกรดด่างในคราบจุลินทรีย์วัดได้ต่ำกว่า 5.7 มีค่าใกล้เคียงกันคืออยู่ในช่วง 5.2-5.5 แต่การดื่มเครื่องดื่มตามหลังขนมนั้นมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงระยะเวลาที่ความเป็นกรดด่างต่ำกว่า 5.7 ได้ โดยการดื่มเครื่องดื่มที่ไม่เติมน้ำตาลจะมีระยะเวลาใกล้เคียงกับการรับประทานขนมอย่างเดียวคือประมาณ 7 นาที ในขณะที่การดื่มเครื่องดื่มที่เติมน้ำตาลจะเพิ่มระยะเวลาที่ความเป็นกรดด่างต่ำกว่า 5.7 ยาวนานมากกว่าการดื่มเครื่องดื่มที่ไม่เติมน้ำตาล และยาวนานมากกว่าการรับประทานขนมอย่างเดียว โดยเครื่องดื่มที่เพิ่มระยะเวลาความเป็นกรดด่างต่ำกว่า 5.7 มากที่สุดไปน้อยที่สุด คือ นมเปรี้ยวพร้อมดื่มเป็นเวลานาน 27 นาที นมหวานรสช็อกโกแลตเป็นเวลานาน 24 นาที และน้ำอัดลมเป็นเวลานาน 11 นาที ตามลำดับ
