ผลของพริกแดงป่นต่ออาการปวดท้อง แสบร้อนท้อง และการรับความรู้สึกของทวารหนัก ในผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวนที่มีอาการท้องเสียเด่น

Abstract

ความสำคัญและที่มาของปัญหางานวิจัย โรคลำไส้แปรปรวนมีกลไกการเกิดโรคจากหลายปัจจัยกลไกที่สำคัญอันหนึ่งได้แก่ การที่ลำไส้มีความไวต่อสิ่งกระตุ้น (visceral hypersensitivity) มีผลทำให้เกิดอาการปวดท้อง อาการแสบร้อน ดังจะเห็นได้จากการศึกษาพบ capsaicin receptors มากกว่า คนปกติ และหากรับประทานพริกแดงป่นอย่างต่อเนื่องจะสามารถ desensitization ทำให้ผู้ป่วย functional dyspepsia และ NERD อาการดีขึ้น แต่ยังไม่มีการศึกษาในผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวน วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษาผลของการรับประทานพริกแดงป่นอย่างต่อเนื่อง ต่ออาการปวดท้อง แสบร้อนท้องและการรับความรู้สึกของทวารหนักในผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวนที่มีอาการท้องเสียเด่น ระเบียบวิธีการวิจัย ผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวนที่มีอาการท้องเสียเด่นตามนิยาม Rome III 10 คนเข้าร่วมการศึกษา โดยแต่ละคนจะถูกสุ่มให้ได้รับยาหลอก หรือพริกแดงป่น 2.1 กรัม (capsaicin 2.5 มิลลิกรัม) บรรจุในแคปซูล แบ่งทาน 3 เวลาก่อนอาหารต่อเนื่องเป็นเวลา 6 สัปดาห์ ผู้ป่วยจะได้รับการใส่สายวัดความรู้สึกที่ทวารหนักที่สัปดาห์ที่ 6 ประเมินความรุนแรงของอาการลำไส้แปรปรวนที่สัปดาห์ที่ 1, 2, 4, 6 โดยใช้แบบสอบถาม (100 mm VAS) เมื่อครบ 6 สัปดาห์ ให้ผู้ป่วยพัก 4 สัปดาห์ และนัดผู้ป่วยมาทำการศึกษาดังข้างต้นอีกครั้งแต่เปลี่ยนยาเป็นคนละชนิดกับในครั้งแรก การประเมินอาการทางระบบเดินอาหารหลังรับประทานอาหารเผ็ดปกติ โดยใช้แบบสอบถาม (100 mm VAS) ทุก 15 นาทีเป็นเวลา 2 ชั่วโมงก่อนและหลังจากได้รับยาทั้งสองชนิด ผลการวิจัย ผู้ป่วยทั้งหมดสามารถร่วมการศึกษาได้ตลอดการศึกษาและไม่พบภาวะแทรกซ้อนรุนแรง การรับประทานพริกแดงป่นอย่างต่อเนื่องมีผลต่ออาการปวดท้อง แสบร้อนท้อง และอาการอื่น ๆ ของระบบทางเดินอาหาร ไม่มีความแตกต่างกับกลุ่มที่ได้รับยาหลอก ขณะที่การรับประทานพริกแดงป่นอย่างต่อเนื่องทำให้ระดับของการรับความรู้สึกที่ทวารหนักต่อความรู้สึกถึงอุจจาระครั้งแรกสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับยาหลอกอย่างมีนัยสำคัญ (12 vs 8 mmHg: p=0.03) โดยไม่มีผลต่อ rectal compliance นอกจากนี้อาการแสบร้อนท้องหลังรับประทานอาหารเผ็ดปกติลดลงในกลุ่มที่ได้รับพริกแดงป่นเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้ยาหลอกอย่างมีนัยสำคัญ (4.3 ± 2.4 vs. 14.1 ± 5.1; p=0.02) สรุป การรับประทานพริกแดงป่นต่อเนื่องเป็นเวลา 6 สัปดาห์ในผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวน ทำให้ระดับของการรับความรู้สึกที่ทวารหนักต่อความรู้สึกถึงอุจจาระครั้งแรกสูงขึ้นโดยไม่มีผลต่อ rectal compliance และทำให้อาการแสบร้อนท้องหลังรับประทานเผ็ดปกติลดลง ดังนั้นการรับประทานพริกแดงป่น 2.1 กรัมต่อวันเป็นเวลา 6 สัปดาห์สามารถ desensitization ต่อ capsaicin receptor ที่ทางเดินอาหารส่วนบนและทวารหนักได้