Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ทราบถึง อิทธิพลของตลาดกลางสินค้าเกษตรหัวอิฐที่มีผลต่อการขยายตัวของเทศบาลเมืองนครศรีธรรมราช พร้อมทั้งเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ผลการศึกษาพบว่า จังหวัดนครศรีธรรมราชเป็นจังหวัดที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยพืชผลทางการเกษตร จึงเป็นดินแดนเบื้องหลังให้กับตลาดขายส่งผักและผลไม้บริเวณบ้านหัวอิฐ ประกอบกับจังหวัดนครศรีธรรมราชตั้งอยู่บริเวณกึ่งกลางของภาคใต้ จึงเป็นผลให้การกระจายสินค้าเป็นไปโดยสะดวก จากสาเหตุนี้ทำให้ตลาดขายส่งผักและผลไม้บริเวณบ้านหัวอิฐ ได้ทำหน้าที่เป็นตลาดกลางสินค้าเกษตรของจังหวัดนครศรีธรรมราชและเป็นตลาดขายส่งผักและผลไม้ที่ใหญ่ที่สุดในภาคใต้อีกด้วย จากการศึกษาถึงแนวโน้มในการขยายตัวของเทศบาลเมืองนครศรีธรรมราช พบว่า ทางทิศเหนือเป็นที่ตั้งของกองทัพภาคที่ 4 ทำให้การขยายตัวหยุดชะงักลง ส่วนทางทิศใต้มีการขยายตัวตามแนวถนนราชดำเนิน ซึ่งจะค่อยๆ ชะลอตัวลง เนื่องจากไกลจากศูนย์กลางขึ้นทุกที ทำให้พื้นที่ทางทิศตะวันออกตามแนวถนนพัฒนาการคูขวางและถนนอ้อมค่าย พื้นที่ทางทิศตะวันตกตามแนวทางหลวงสาย 4016 เป็นพื้นที่รองรับการขยายตัวที่สำคัญ ดังนั้น การที่มีตลาดกลางสินค้าเกษตรหัวอิฐเกิดขึ้นบริเวณพื้นที่ทางทิศตะวันตกบนทางหลวงสาย 4016 แม้ว่าจะก่อให้เกิดความเจริญขึ้นแก่พื้นที่บริเวณนี้อย่างรวดเร็ว แต่ตลาดกลางสินค้าเกษตรหัวอิฐก็มิใช่ปัจจัยหลักในการดึงการขยายตัวของเมืองออกมา แต่เป็นเพียงปัจจัยเร่งให้การขยายตัวของเมืองตามทิศทางนี้เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเท่านั้น ในการศึกษาครั้งนี้ ผู้ศึกษาได้ให้ข้อเสนอแนะเป็น 2 ส่วน คือ ข้อเสนอแนะในระยะสั้น ได้แก่ การขยายเขตเทศบาลออกมาครอบคลุมพื้นที่บริเวณนี้ โดยเทศบาลจะต้อง 1) จัดให้มีการรวมตัวเป็นองค์กรของตลาดทั้งหมด โดยมีภาครัฐบาลเข้าเป็นส่วนร่วมด้วย 2) ปรับปรุงระบบสาธารณูปโภคและสาธารณูปการ 3) จัดระเบียบในพื้นที่ ส่วนข้อเสนอในระยะยาว ได้แก่ การย้ายตลาดออกไปยังพื้นที่ใหม่ ซึ่งจะต้องอยู่ในเงื่อนไขคือ มีพื้นที่เบื้องหลังที่อุดมสมบูรณ์และมีที่ตั้งสะดวกในการกระจายสินค้าไปสู่อำเภอและจังหวัดอื่นๆ ประกอบทั้งจะต้องตั้งอยู่ไม่ไกลจากชุมชนเมือง ในการศึกษาครั้งนี้ได้เสนอพื้นที่บริเวณทางหลวงสาย 4103 ทางตอนใต้ เป็นที่ตั้งตลาดแห่งใหม่ ซึ่งพื้นที่บริเวณนี้เป็นเพียงพื้นที่แห่งหนึ่ง ซึ่งตรงตามเงื่อนไขดังกล่าว