Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการคือ เพื่อศึกษากลวิธีการสร้างบทละครโนเรื่อง โมะโตะเมะสุกะ อุเนะเมะ และ มิท์ซุยะมะ ในด้านของเนื้อหาและแนวคิดเปรียบเทียบกับตำนานต้นฉบับ และเพื่อศึกษากลวิธีปูพื้นอารมณ์ในบทละครโนทั้งสามเรื่อง จากการศึกษาพบว่าบทละครทั้งสามเรื่องใช้กลวิธีการสร้างเรื่องจากการนำตำนานต้นฉบับมาดัดแปลงที่คล้ายคลึงกัน คือ 1. การปรับเปลี่ยนดัดแปลง หรือแต่งเพิ่มเติมโดยยังคงแนวคิดหรือได้รับอิทธิพลจากแหล่งที่มาเดิม 2. การแต่งเพิ่มขึ้นใหม่ เพื่อผูกเข้ากับเรื่องราวจากแหล่งที่มาเดิม ทั้งนี้เนื้อหาที่แต่งขึ้นใหม่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับเรื่องราวหรือแนวคิดจากแหล่งที่มาเดิม และ 3. ตัดเนื้อหาและแนวคิดจากแหล่งที่มาเดิม ที่ไม่เชื่อมโยงกับแก่นเรื่องหรือแนวคิดที่ต้องการนำเสนอออกไป ซึ่งการใช้กลวิธีสร้างเรื่องดังกล่าวนั้นเพื่อนำเสนอแนวคิดต่างๆทางพุทธศาสนาให้เด่นชัดมากขึ้น และบทละครโนทั้งสามเรื่องล้วนมีองค์ประกอบในองก์แรกที่ชี้เป็นนัยให้ผู้ชมทราบเหตุการณ์หรือเรื่องราวในองก์หลัง เช่น ชื่อหรือภาพลักษณ์ของตัวละครที่ปรากฏในองก์แรกสอดคล้องกับเรื่องราวความแค้นเคือง หรือความทุกข์ของตัวละครในองก์หลัง การอ้างอิงตำนานเรื่องเล่าเดิมที่จะชี้นำให้ผู้ชมทราบว่าตัวละครจะสามารถหลุดพ้นจากความทุกข์ได้ เป็นต้น ซึ่งองก์ประกอบเหล่านี้จะปูพื้นอารมณ์ให้แก่เหตุการณ์ในองก์หลัง แสดงให้เห็นถึงความเป็นเอกภาพของบทละคร
