Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาถึงการรับรู้เรื่องภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา 2) ศึกษากระบวนการรับรู้ที่มีผลต่อการได้มาซึ่งภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา 3) ศึกษาถึงแหล่งปัจจัยภายนอกที่มีอิทธิพลต่อการรับรู้ภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา และ 4) สามารถแบ่งประเภทกลุ่มภาพลักษณ์ทางร่างกายที่ได้จากวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา โดยเป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยเทคนิคการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและการสังเกตการณ์อย่างมีส่วนร่วม จากวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา ที่พิการมาแต่กำเนิดและตาบอดสนิท เป็นหญิงและชาย ที่มีอายุระหว่าง 13 - 21 ปี จำนวน 30 คน ผลการศึกษาพบว่า การรับรู้เรื่องภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ 1.การรับรู้ภาพลักษณ์ทางร่างกายที่เกิดจากการมองจากส่วนประกอบของร่างกาย (Parts of Body) และ 2.การรับรู้ภาพลักษณ์ทางร่างกายที่เกิดจากการมองส่วนประกอบของร่างกายรวมเข้ากับบุคลิกภาพ (Parts of Body and Personality) โดยกระบวนการรับรู้ภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตา คือ การได้ยินและการสัมผัส ซึ่งภาพลักษณ์ทางร่างกายดังกล่าว ได้รับอิทธิพลจากแหล่งปัจจัยภายนอก ได้แก่ ครอบครัว กลุ่มเพื่อน ครู หนังสือเสียง หนังสือเบรลล์ และสื่อมวลชน ทั้งนี้ความสามารถในการรับรู้และการทำความเข้าใจภาพลักษณ์ทางร่างกายขึ้นอยู่กับการปลูกฝังและการผลักดันให้เกิดการเรียนรู้ตั้งแต่ในช่วงวัยที่เริ่มมีพัฒนาการ นอกจากนี้ สามารถแบ่งกลุ่มภาพลักษณ์ทางร่างกายของวัยรุ่นไทยที่พิการทางสายตาได้เป็น 8 กลุ่ม ประกอบไปด้วย การอธิบายลักษณะทางกายภาพของร่างกาย การเสริมแต่งร่างกาย ภาพลักษณ์ทางร่างกายที่ได้จากการสัมผัส การมองภาพรวมของภาพลักษณ์ทางร่างกาย ภาพลักษณ์ทางร่างกายที่ได้จากการให้คุณค่าทางสังคม การอธิบายภาพลักษณ์ทางร่างกายผ่านคุณลักษณะพิเศษทางร่างกายของบุคคล ภาพลักษณ์ทางร่างกายที่เกิดจากการได้ยิน และภาพลักษณ์ทางร่างกายที่เกิดจากการเปรียบเทียบกับรูปทรงเรขาคณิต
