Abstract:
ทำการสร้างห้องสมุด cDNA จาก mRNA ของกุ้งปกติ และกุ้งที่ติดเชื้อ vibrio harveyi เพื่อแยกหายีนที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันของกุ้งกุลาดำ (Penaeus monodon) โดยอาศัยเทคนิค Expressed Sequence Taqs (ESTs) พบโคลนจากห้องสมุด cDNA ของกุ้งปกติ และของกุ้งติดเชื้อจำนวน 1.4 x 106 และ 2.5 x 105 โคลน ตามลำดับ จากนั้นทำการหาลำดับนิวคลีโอไทด์โดยการสุ่มเลือกโคลนจำนวน 615 โคลน จากห้องสมุด cDNA ของกุ้งปกติ และ 447 โคลน จากห้องสมุด cDNA ของกุ้งติดเชื้อ นำผลที่ได้ไปเปรียบเทียบกับยีนที่รายงานแล้วใน GenBank โดยใช้โปรแกรม Blastn และ Blastx (NCBI Advanced Blast Search) พบว่า โคลนจำนวน 308 โคลน (50.1%) จากห้องสมุด cDNA ของกุ้งปกติ และ 215 โคลน (48.1%) จากห้องสมุดของกุ้งติดเชื้อมีลำดับนิวคลิโอไทด์คล้ายกับยีนที่มีรายงานแล้วใน GenBank โดยเป็นยีนที่แตกต่างกัน 288 ยีน ยีนในกลุ่มที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกันพบทั้งสิ้น 34 ชนิด ได้แก่ ยีนในระบบโปรฟินอลออกซิเดส ยีนในระบบการแข็งตัวของเลือด ยีนของสารต้านจุลชีพ ตัวยับยั้งโปรติเอส และโปรตีนฮีสช็อค เป็นต้น ซึ่งยีนของสารต้านจุลชีพพบมากที่สุด โดยแอนตี้ไลโพพอลิแซคคาไรด์แฟคเตอร์ พบมากเมื่อกุ้งมีการติดเชื้อนอกจากนี้ พบยีนที่ครบสมบูรณ์ของโปรตีน 6 ชนิด คือ แอนตีไลโพพอลิแซคคาไรด์แฟคเตอร์พีเนียดิน ตัวยับยั้งโปรติเอส ครัสติน โปรตีนฮีสช็อค 10 และ ไซโทโซลิกซุปเปอร์ออกไซด์ดีสมิวเทส จากการศึกษาการแสดงออกของยีนในระบบภูมิคุ้มกัน 8 ชนิด โดยใช้เทคนิค semi-quantitative RT-PCR วัดระดับของ mRNA ในเลือดกุ้งปกติและติดเชื้อแบคทีเรีย ที่เวลา 3, 6, 12, 24 และ 48 ชั่วโมง ภายหลังการฉีดเชื้อแบคทีเรียวิบริโอ พบการเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) ของนัยสำคัญ (p<0.05) ของยีนพีเนียดิน และครัสติน แต่ไม่พบการเปลี่ยนแปลงของยีนของตัวยับยั้งโปรติเอส โปรฟีนอลออกซิเดส และ โปรตีนฮีสช็อค 70
