Abstract:
17 แอลฟา – เมทิลเทสโทสเตอโรน หรือ MT เป็นสเตอรอยด์ฮอร์โมนเพศทำหน้าที่คล้ายฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน โดยส่วนใหญ่เกษตรกรจะนิยมนำ MT มาใช้ในการแปลงเพศปลานิล โดยนิยมแปลงเพศปลานิลเพศเมียให้กลายเป็นเพศผู้ ซึ่ง MT จะก่อให้เกิดโรคมะเร็งในมนุษย์ และยังพบว่า MT เป็นสารรบกวนฮอร์โมนทำให้เกิดความผิดปกติต่อการทำงานในระบบสืบพันธุ์ของสัตว์น้ำ งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการสลาย MT ด้วยแสงยูวี โดยมีความเข้มข้น MT เริ่มต้น 100 ไมโครกรัมต่อลิตร ทำการฉายแสงด้วยหลอด UV-A กำลังวัตต์ 18 และ 40 วัตต์ หลอด UV-B กำลังวัตต์ 10 18 และ 36 วัตต์ และ หลอด UV-C กำลังวัตต์ 10 20 และ 40 วัตต์ ทำการวิเคราะห์โดยการเพิ่มความเข้มข้น MT ด้วยกระบวนการ Solid – Phase Extraction (SPE) วัดความเข้มข้นด้วยเครื่องแยกวิเคราะห์สารประสิทธิภาพสูง (HPLC) และศึกษาแนวโน้มการออกซิเดชันหลังการฉายแสงโดยวัดค่าโออาร์พี จากการศึกษาพบว่า UV-C กำลังวัตต์ 40 วัตต์ สามารถสลาย MT ได้มากที่สุด โดยความเข้มข้น MT ในตัวอย่างลดลงต่ำกว่า 3 ไมโครกรัมต่อลิตร ภายในเวลา 8 นาที และเมื่อคำนวณค่าทางจลนพลศาสตร์ พบว่าเป็นปฏิกิริยาลำดับที่ 1 โดยมีค่าคงที่การเกิดปฏิกิริยาคือ 0.511 ต่อนาที นอกจากนี้เมื่อทำการเพิ่มกำลังวัตต์ของหลอดยูวี พบว่าอัตราการสลาย MT จะมากขึ้นตามกำลังวัตต์ที่เพิ่มขึ้น โดย UV-C กำลังวัตต์ 10 วัตต์ เมื่อเวลาผ่านไป 30 นาที มีความเข้มข้น MT เหลืออยู่ในตัวอย่างร้อยละ 12.41 สำหรับกำลังวัตต์ 20 และ 40 วัตต์ ความเข้มข้น MT ในตัวอย่างลดลงต่ำกว่า 3 ไมโครกรัมต่อลิตร ภายในเวลา 15 และ 8 นาที ตามลำดับ จากผลการวัดค่าโออาร์พี พบว่าเมื่อเวลาเพิ่มขึ้นค่าโออาร์พีมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น แสดงว่าปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นมีแนวโน้มการเกิดออกซิเดชัน และเมื่อพิจารณาพันธะของ MT พบว่าพันธะส่วนมากดูดกลืนแสงได้ดีในช่วงยูวีโดยเฉพาะ UV-C ดังนั้นกลไกการสลายของ MT มีแนวโน้มการเกิดร่วมกันจากทั้ง 2 กลไก คือกระบวนการโฟโตไลซิสและกระบวนการออกซิเดชัน