Abstract:
วิเคราะห์ต้นทุน ประสิทธิผล และต้นทุน-ประสิทธิผล ในรูปของต้นทุนเฉลี่ยต่อการตรวจพบเชื้อ HIV 1 ราย จากการเฝ้าระวังการติดเชื้อ HIV จังหวัดอุบลราชธานี ประจำปี 2542 ในมุมมองของผู้ให้บริการ ซึ่งมีการเฝ้าระวังในประชากร 6 กลุ่ม โดยใช้รูปแบบการศึกษาเชิงพรรณนา เก็บข้อมูลย้อนหลังจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี และโรงพยาบาลศูนย์สรรพสิทธิประสงค์อุบลราชธานี ซึ่งเป็นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานเฝ้าระวังการติดเชื้อ HIV และดำเนินงานในเดือนมิถุนายน 2542 ได้แบ่งหน่วยต้นทุนออกเป็น 2 กลุ่ม คือ หน่วยต้นทุนทางตรงและหน่วยต้นทุนทางอ้อม โดยใช้เกณฑ์การกระจายต้นทุนแบบสมการเส้นตรง (Simultaneous Equation Method) ผลการศึกษาพบว่า ต้นทุนเฉลี่ยต่อครั้งของการตรวจการติดเชื้อ HIV ที่เกิดกับผู้ให้บริการในกลุ่มผู้ติดยาเสพติดชนิดฉีดเท่ากับ 3,544.33 บาท/ครั้ง กลุ่มโลหิตบริจาคเท่ากับ 3,088.56 บาท/ครั้ง กลุ่มหญิงที่มาฝากครรภ์เท่ากับ 2,915.81 บาท/ครั้ง กลุ่มหญิงขายบริการทางเพศโดยตรง เท่ากับ 2,793.42 บาท/ครั้ง กลุ่มชายที่มาตรวจกามโรค เท่ากับ 513.85 บาท/ครั้ง และกลุ่มหญิงขายบริการทางเพศโดยแฝง เท่ากับ 499.98 บาท/ครั้ง ส่วนต้นทุน-ประสิทธิผล ซึ่งวิเคราะห์ในรูปแบบต้นทุนเฉลี่ยต่อการตรวจพบเชื้อ HIV 1 ราย พบว่า กลุ่มที่มีประสิทธิภาพสูงที่สุด คือ กลุ่มหญิงขายบริการทางเพศโดยแฝง คือมีค่าอัตราส่วนต้นทุน/ประสิทธิผล เท่ากับ 7,272.44 บาท กลุ่มชายที่มาตรวจกามโรค เท่ากับ 8,564.08 บาท กลุ่มหญิงขายบริการทางเพศโดยตรง เท่ากับ 11,732.34 บาท กลุ่มผู้ติดยาเสพติดชนิดฉีด เท่ากับ 23,628.86 บาท และกลุ่มโลหิตบริจาค เท่ากับ 933,626.35 บาท ตามลำดับ จากการศึกษานี้ สามารถนำไปเป็นข้อมูลพื้นฐานเพื่อประกอบการตัดสินใจ สำหรับการบริหารจัดการงบประมาณ ด้านการเฝ้าระวังการติดเชื้อ HIV ในประชากรกลุ่มเสี่ยงให้มีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น