การประกันภัยความรับผิดผู้ประกอบวิชาชีพทนายความ

Abstract

วิชาชีพทนายความเป็นวิชาชีพที่มีบทบาทสำคัญในกระบวนการยุติธรรม การให้บริการทางวิชาชีพทนายความแก่ลูกความ ทนายความมีหน้าที่ให้บริการทางวิชาชีพอย่างเต็มความสามารถและในมาตรฐาน ที่ดีที่สุดเท่าที่ทนายความทั่วไปจะพึงให้บริการแก่ลูกความของตนได้ อย่างไรก็ตามแม้ผู้ประกอบวิชาชีพทนายความจะปฏิบัติหน้าที่อย่างรอบคอบแล้วก็ตาม การให้บริการทางวิชาชีพนั้นก็อาจเกิดความเสียหายขึ้นกับลูกความ หรือบุคคลภายนอก เนื่องจากความผิดพลาด หรือความประมาทเลินเล่อของทนายความ การเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากการกระทำที่ผิดพลาดหรือประมาทเลินเล่อนั้นอาจประสบปัญหาในการพิสูจน์ความผิดของผู้ประกอบวิชาชีพทนายความ และปัญหาการพิสูจน์จำนวนความเสียหายซึ่งเป็นภาระการพิสูจน์ของผู้ฟ้องคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 84 นอกจากนี้เมื่อผู้เสียหายชนะคดีแล้วอาจประสบปัญหาในการบังคับคดีเอากับผู้ประกอบวิชาชีพทนายความเพื่อให้ชดใช้ค่าเสียหายได้เต็มจำนวนของความเสียหายได้ อีกประการหนึ่งกฎหมายที่เกี่ยวกับสภาวิชาชีพคือ พระราชบัญญัติทนายความ พ.ศ.2528 ไม่มีบทบัญญัติที่กำหนดให้ผู้ได้รับความเสียหายจากการประกอบวิชาชีพทนายความสามารถเรียกร้องความเสียหายจากทนายความได้ ปัจจุบันผู้ได้รับความเสียหายจากการประกอบวิชาชีพทนายความได้ฟ้องคดีเพื่อเรียกค่าเสียหายกับทนายความตามความรับผิดทางสัญญาหรือทางละเมิดแล้วแต่กรณี ซึ่งต่อไปในอนาคตจะมีการฟ้องคดีเรียกค่าเสียหายมากขึ้นทั้งจำนวนคดีและจำนวนค่าเสียหาย การประกันภัยความรับผิดของผู้ประกอบวิชาชีพทนายความที่ใช้กันแพร่หลายในต่างประเทศเป็นระบบที่ควรจะนำมาใช้เพื่อเยียวยาความเสียหายให้กับผู้ได้รับความเสียหายจากการประกอบวิชาชีพทนายความได้อย่างมีประสิทธิภาพ จากการศึกษาพบว่าการประกันภัยความรับผิดเป็นการโอนความเสี่ยงภัยจากผู้ประกอบวิชาชีพทนายความไปยังผู้รับประกันภัยซึ่งเป็นการเยียวยาความเสียหายทางการเงินแก่ทนายความและลูกความรวมตลอดถึงบุคคลภายนอก ทำให้ผู้ได้รับความเสียหายได้รับความคุ้มครองความเสียหายอย่างแท้จริง ประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายการประกันภัยความรับผิดของผู้ประกอบวิชาชีพทนายความโดยเฉพาะ มีเพียงบทบัญญัติเรื่องการประกันภัยค้ำจุนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 887 และมาตรา 888 ซึ่งบทบัญญัติตามกฎหมายดังกล่าวอาจนำมาใช้กับการประกันภัยความรับผิดของผู้ประกอบวิชาชีพทนายความได้บางส่วนแต่ไม่สอดคล้องกับหลักการประกันภัยความรับผิดในประเทศอังกฤษและสหรัฐอเมริกาซึ่งมีกฎหมายการประกันภัยความรับผิดโดยเฉพาะ ผู้เขียนเสนอว่าเพื่อให้ระบบการประกันภัยความรับผิดในวิชาชีพสามารถนำมาใช้บังคับในประเทศไทยได้จริงและขจัดปัญหาการเยียวยาความเสียหายสาธารณชนสมควรที่จะมีการบัญญัติกฎหมายเกี่ยวกับการประกันภัยความรับผิดของผู้ประกอบวิชาชีพทนายความขึ้นโดยเฉพาะและควรตราข้อบังคับสภาทนายความกำหนดให้ ผู้ประกอบวิชาชีพทนายความต้องทำประกันภัยความรับผิดในการประกอบวิชาชีพเพื่อให้ประชาชนผู้รับบริการทางวิชาชีพมั่นใจว่าหากเกิดความเสียหายในการประกอบวิชาชีพทนายความแล้ว ผู้รับบริการทางวิชาชีพสามารถได้รับการเยียวยาจากระบบการประกันภัยความรับผิดตามความเสียหายที่แท้จริง