Abstract:
ปัจจุบันขยะอิเล็กทรอนิกส์มีปริมาณเพิ่มสูงขึ้นทุกปี และในขยะเหล่านี้มีทองคำเป็นส่วนประกอบอยู่ เพราะทองคำมีคุณสมบัติในการนำกระแสไฟฟ้าได้ดีที่สุด จึงทำให้สามารถเก็บกลับคืนทองคำจากขยะอิเล็กทรอนิกส์เหล่านี้ได้ วิธีการต่างๆในการเก็บกลับคืนทองคำจากขยะอิเล็กทรอนิกส์ได้ถูกพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง และการชะละลายด้วยแบคทีเรียเป็นทางเลือกหนึ่งที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอีกทั้งยังเป็นวิธีที่มีต้นทุนต่ำ Chromobacterium violaceum ซึ่งเป็นแบคทีเรียสายพันธุ์ที่สามารถสังเคราะห์ไซยาไนด์ได้ถูกนำมาศึกษาในงานวิจัยนี้ โดยสามารถสังเคราะห์ไซยาไนด์ได้สูงสุดประมาณ 60 มิลลิกรัมต่อลิตร ในอาหารเลี้ยงเชื้อเหลว Luria Bertani (LB) การศึกษาการเก็บกลับคืนทองคำครั้งนี้ได้ทำการทดลองในอาหารเลี้ยงเชื้อเหลว LB ที่สภาวะควบคุม pH 9 บนเครื่องเขย่าควบคุมอุณหภูมิ 30 องศาเซลเซียส ความเร็ว 200 รอบต่อนาที ที่ความหนาแน่นของตัวอย่าง 0.5% โดยน้ำหนัก และชะละลายทองคำจากตัวอย่างบดละเอียดของแผงวงจรคอมพิวเตอร์ที่หมดอายุการใช้งาน (Electronic Scrap Materials, ESM) ตัวอย่างที่ใช้ในการทดลองได้เตรียมเป็น 2 ประเภท คือ ตัวอย่างที่ไม่ผ่านการละลายทองแดง (Untreated ESM) ที่มีปริมาณทองคำและทองแดงเท่ากับ 0.22% และ 33.6% ตามลำดับ และตัวอย่างที่ผ่านการละลายทองแดง (Treated ESM) ที่มีปริมาณทองคำและทองแดงเท่ากับ 0.21% และ 3.67% ตามลำดับ เปรียบเทียบการชะละลาย 2 วิธี คือการชะละลายด้วยแบคทีเรีย 1 ขั้นตอน และการชะละลายด้วยแบคทีเรีย 2 ขั้นตอน เป็นเวลา 7 วัน ผลการทดลองพบว่า การชะละลายทองคำจากตัวอย่างที่ผ่านการละลายทองแดง (Treated ESM) สามารถเก็บกลับคืนทองคำได้มากกว่าการชะละลายจากตัวอย่างที่ไม่ผ่านการละลายทองแดง (Untreated ESM) และการชะละลายแบบ 2 ขั้นตอนจากตัวอย่างที่ผ่านการละลายทองแดง (Treated ESM) มีประสิทธิภาพการเก็บคืนทองคำดีที่สุดคือ 13.62% (1.43 มิลลิกรัมต่อลิตร) เนื่องจากปริมาณทองแดงที่มีมากในตัวอย่างที่ไม่ผ่านการละลายทองแดงนั้นสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและบริโภคไซยาไนด์ที่แบคทีเรียสร้างขึ้น ส่งผลทำให้การละลายทองคำลดลง นอกจากนี้เพื่อที่จะศึกษาการเพิ่มประสิทธิภาพการเก็บกลับคืนทองคำ จึงได้ทำการทดลองเติมอาหารแบบต่อเนื่องในชุดการทดลองการชะละลาย 2 ขั้นตอน เพื่อรักษาความเข้มข้นของไซยาไนด์และประชากรแบคทีเรียไว้ในระหว่างขั้นตอนการชะละลาย ผลการทดลองแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าการสังเคราะห์ไซยาไนด์และจำนวนประชากรแบคทีเรียนั้นอยู่ในระดับที่เพิ่มสูงขึ้น และประสิทธิภาพการเก็บกลับคืนทองคำเพิ่มขึ้นเป็น 30.28% (3.18 มิลลิกรัมต่อลิตร)
