Abstract:
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว หรือ สปป.ลาว เป็นหนึ่งในกลุ่มประเทศ CLMV (กัมพูชา ลาว พม่า และเวียดนาม) อยู่ในช่วงเร่งพัฒนาประเทศให้ทัดเทียมประเทศสมาชิกอาเซียน ประกอบกับสปป.ลาว มีความสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติ มีฐานค่าแรงงานต่ำ อีกทั้งรัฐบาลลาวมีนโยบายที่สนับสนุนการลงทุนให้นักลงทุนต่างชาติมาลงทุนธุรกิจ รวมทั้งธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่สปป.ลาว อีกด้วย
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ เพื่อศึกษาวิธีการและขั้นตอนการดำเนินงานการลงทุนธุรกิจด้านอสังหาริมทรัพย์ และเพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในขั้นตอนการดำเนินงานลงทุนธุรกิจด้านอสังหาริมทรัพย์ของนักลงทุนไทยที่ลงทุนในสปป.ลาว โดยการใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ บริษัท เอราวัณริเวอร์ไซด์ จำกัด ประกอบธุรกิจโรงแรม และบริษัท ช.การช่าง(ลาว) จำกัด ประกอบธุรกิจรับเหมาก่อสร้าง เพื่อเป็นแนวทางการดำเนินงานการลงทุนแก่นักลงทุนที่มีความสนใจลงทุนในสปป.ลาว
จากการศึกษาพบว่า การจะเข้าไปลงทุนในสปป.ลาว ควรลงทุนในลักษณะของการร่วมทุนกับนักลงทุนของลาว แต่ต้องมีสัดส่วนของการลงทุนไม่ต่ำกว่าร้อยละ 30 ของทุนจดทะเบียนทั้งหมด ในการลงทุนนักลงทุนต่างชาติไม่มีสิทธิถือครองที่ดิน แต่สามารถเช่าที่ดินเป็นระยะเวลาตามการเช่าได้ ดังนี้ 30 ปีถ้าเช่าจากเอกชน, 50 ปีจากรัฐบาล และ 99 ปีสำหรับก่อสร้างสถานฑูต/องค์กรระหว่างประเทศ และอนุญาตให้ชาวต่างชาติที่ลงทุนมากกว่า 500,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ มีสิทธิถือครองที่ดินไม่เกิน 800 ตร.ม เพื่ออยู่อาศัยหรือประกอบธุรกิจได้ และจากการศึกษายังพบว่าสามารถแบ่งขั้นตอนในการลงทุนได้เป็น 3 ช่วง คือ ช่วงที่ 1 ช่วงก่อนการตัดสินใจลงทุน ช่วงที่ 2 ช่วงจัดตั้งบริษัท และขออนุญาตใช้ที่ดิน และช่วงที่ 3 ช่วงดำเนินการทางเอกสารและประกอบธุรกิจ ซึ่งประกอบด้วยเอกสารสำคัญอยู่ 5 ฉบับ ดังนี้ 1). ใบอนุญาตลงทุนต่างประเทศ (FIL) 2). ใบทะเบียนวิสาหกิจ(ERC) 3). ใบยั่งยื่นการนำทุนเข้า (CIC) 4). ใบทะเบียนอากร (TRC) และ 5). ใบอนุญาตใช้ตราประทับบริษัท
นอกจากนี้จากการสัมภาษณ์พบว่า ปัญหาและอุปสรรคในการลงทุนที่สปป.ลาว มีอยู่ 4 ข้อ ดังนี้ 1). ราคาที่ดิน ที่ไม่มีระบบราคากลาง 2). จำนวนแรงงานที่ยังขาดแคลน 3). ระบบการปกครอง ที่มักจะเอื้อนักลงทุนที่มาจากจีนและเวียดนาม และ 4). ระบบราชการ เนื่องจากเจ้าหน้าที่ดำเนินการล่าช้า
จากการศึกษาข้างต้น ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะงานวิจัย ดังนี้ ต่อภาครัฐของไทย ควรจัดตั้งหน่วยงานที่จะช่วยออกเอกสารรับรองการจัดตั้งบริษัทของนักลงทุนไทยขึ้นมา เพื่อสนับสนุนนักลงทุนที่มีความสนใจลงทุนที่สปป.ลาว ให้มีความสะดวกและรวดเร็วมากขึ้น และอาจจะมีการพิจารณาอัตราภาษี เพื่อลดภาระการเสียภาษีซ้ำซ้อนของนักลงทุน ต่อภาครัฐของลาว ยังขาดหน่วยงานเพื่อเข้ามารับผิดชอบและควบคุมราคาที่ดินให้มีระบบราคากลาง เพื่อลดปัญหาราคาที่ดินที่สูงจนเกินไป และอาจจะต้องมีการพิจารณาปรับเพิ่มอัตราแรงงานต่างชาติ เนื่องจากสภาวะขาดแคลนจำนวนแรงงานและแรงงานฝีมือ ต่อนักลงทุน ควรทำการลงทุนในลักษณะของกิจการร่วมทุน ในแขวงที่มีศักยภาพในการลงทุน คือ แขวงนครหลวงเวียงจันทน์ สะหวันนะเขต หลวงพระบาง และจำปาสัก และควรลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ประเภทที่พักอาศัย เช่น โรงแรม รีสอร์ท และอสังหาริมทรัพย์ที่เกี่ยวข้องกับระบบโครงสร้างพื้นฐาน
ข้อเสนอแนะในการศึกษาครั้งต่อไป ควรศึกษาเปรียบเทียบวิธีการและขั้นตอนของการลงทุนตามประเภทอสังหาริมทรัพย์ เช่น โครงการบ้านจัดสรร คอนโดมิเนียม เป็นต้น เพื่อหาข้อแตกต่างในการลงทุนตามประเภทอสังหาริมทรัพย์