Abstract:
สัตว์ป่าตระกูลแมวมีการสร้างน้ำเชื้อที่มีอสุจิรูปร่างผิดปกติในสัดส่วนที่มากกว่าอสุจิรูปร่างปกติ และอสุจิรูปร่างผิดปกติจะถูกคัดทิ้งก่อนได้รับการเก็บรักษาด้วยวิธีการแช่แข็งและก่อนการทำเทคโนโลยีชีวภาพ เช่น การปฏิสนธินอกร่างกาย (ไอวีเอฟ และอิ๊กซี่) ทำให้มีการสูญเสียสารพันธุกรรมของสัตว์ตระกูลนี้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์คือ1) ประเมินประสิทธิภาพของการปั่นแยกชั้นเดียว (single-layer centrifugation, SLC) ในการแยกอสุจิรูปร่างปกติและผิดปกติ 2) เพื่อประเมินคุณภาพของตัวอสุจิที่รูปร่างผิดปกติก่อนการแช่แข็งและภายหลังการแช่แข็งที่ได้จากการหลั่งน้ำเชื้อและจากการเก็บจากอิพิดิไดมิส และ3) เพื่อเปรียบเทียบคุณภาพตัวอสุจิรูปร่างปกติและผิดปกติก่อนแช่แข็งและภายหลังแช่แข็งที่ได้จากการหลั่งน้ำเชื้อและจากเก็บจากอิพิดิไดมิส โดยใช้ตัวอย่างอสุจิจากการเก็บจากอิพิดิไดมิสจากแมวบ้าน 12 ตัวอย่าง โดยแต่ละตัวอย่างเก็บจากอิพิดิไดมิส 4 ชิ้น และจากการรีดน้ำเชื้อด้วยการกระตุ้นไฟฟ้าจากแมว 26 ตัว และทำการแยกเซลล์ด้วยเทคนิค SLC เมื่อได้อสุจิรูปร่างปกติและผิดปกตินำมาประเมินคุณภาพและแยกเก็บรักษาด้วยวิธีการแช่แข็ง และทำการการละลายเพื่อตรวจคุณภาพอีกครั้ง ผลที่ได้พบว่าการคัดแยกเซลล์ด้วยวิธี SLC ในตัวอย่างอสุจิรูปร่างปกติจากการเก็บจากอิพิดิไดมิสและจากการหลั่งน้ำเชื้อ พบว่า recovery rate เท่ากับ 31.0 ± 23.0 และ 30.8 ± 20.6 (ค่าเฉลี่ย ± ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน) ตามลำดับ ส่วนร้อยละการเคลื่อนที่ ระดับการเคลื่อนที่ไปข้างหน้า และคุณภาพอสุจิดีขึ้นในส่วนของรูปร่างหาง ความสมบูรณ์ของเยื่อหุ้มเซลล์และอะโครโซมของอสุจิรูปร่างปกติ มีค่าสูงกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับอสุจิรูปร่างผิดปกติ (p < 0.05) และอสุจิรูปร่างปกติที่ได้จากการหลั่งน้ำเชื้อยังมีรูปร่างส่วนหัวปกติที่สูงกว่า (p < 0.05) และหลังจากการแช่แข็งและจากการละลายพบว่าอสุจิรูปร่างปกติยังคงมีค่าร้อยละการเคลื่อนที่ ระดับการเคลื่อนที่ไปข้างหน้า และรูปร่างส่วนหางปกติที่สูงกว่าอสุจิรูปร่างผิดปกติที่ได้จากทั้งสองแหล่ง ความสมบูรณ์ของสารพันธุกรรมของอสุจิทั้งจากการเก็บจากอิพิดิไดมิสและการหลั่งน้ำเชื้อพบว่าไม่มีความแตกต่างในอสุจิทั้ง 2 กลุ่ม (p > 0.05) เมื่อเปรียบเทียบร้อยละการลดลงของการเคลื่อนที่และระดับการเคลื่อนที่ไปข้างหน้าหลังจากการแช่แข็งและการละลายพบว่าอสุจิรูปร่างผิดปกติพบว่ามีค่ามากกว่าอสุจิรูปร่างปกติ (p < 0.05) จึงแสดงให้เห็นว่า SLC สามารถคัดแยกความแตกต่างเรื่องการเคลื่อนที่ รูปร่างส่วนหาง ความสมบูรณ์ของเยื่อหุ้มเซลล์และอะโครโซมได้ และอสุจิรูปร่างผิดปกติสามารถเก็บรักษาโดยกระบวนการแช่แข็งได้ ถึงแม้ว่าอัตราการเคลื่อนที่ ระดับการเคลื่อนที่ไปข้างหน้า ความสมบูรณ์ของเยื่อหุ้มเซลล์และอะโครโซมของอะโครโซมลดลงอย่างมาก (p < 0.05)