Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ลักษณะของการใช้ปัจจัยและการจัดองค์ประกอบทางศิลปะและการออกแบบ 2) วิเคราะห์ลักษณะการออกแบบรูปสัญญะและสัญญะความหมาย และ 3) หาแนวทางในการออกแบบบุคลิกลักษณะตัวแสดงที่มีความเหมาะสมในด้านการผลิต ด้านการสื่อสัญญะความหมาย และด้านความมีลักษณะไทย โดยทำการศึกษาจากการวิเคราะห์จากภาพยนตร์แอนิเมชันที่ประสบความสำเร็จกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 10 เรื่อง เครื่องมือวิจัยแบบวิเคราะห์ประเมิน IOC โดยผู้เชี่ยวชาญ มีความสอดคล้องตรงตามเนื้อหาระดับความเชื่อมั่น = 0.94 นำผลที่ได้จากการวิเคราะห์มาปรับประยุกต์ใช้ในการออกแบบผลงาน ทำการประเมินความพึงพอใจที่มีต่อผลงานออกแบบด้านความสวยงาม ด้านความเป็นนิยายวิทยาศาสตร์ และด้านความลักษณะความเป็นไทย จากกลุ่มเป้าหมายผู้เข้าชมนิทรรศการ โดยใช้การประเมินแบบ Rating Scale เครื่องมือผ่านการประเมิน IOC จากผู้เชี่ยวชาญ มีความสอดคล้องตรงตามเนื้อหาระดับความเชื่อมั่น = 0.89 ผลจากการศึกษา พบว่า
1) ลักษณะของการใช้ปัจจัยและการจัดองค์ประกอบทางศิลปะและการออกแบบในการออกแบบ
1.1) รูปแบบ สไตล์ หรือรูปลักษณะ(Formation) มี รูปลักษณะแบบเหมือนจริง(83.3%)
1.2) ลักษณะของการใช้เส้น คือ เส้นแบบเส้นปากกา สีดำ และมีขนาดเล็ก(100.0%)
1.3) ลักษณะของการใช้สี คือ มีการใช้สีแบบหลากหลาย มีสีสดใส และควบคุมความกลมกลืนของสี(80.0%)
1.4) ลักษณะของการใช้แสง-เงา มีลักษณะ 3 ระดับ คือ ส่วนสว่างสุด ส่วนพื้น และส่วนเงา(73.3%)
1.5) ลักษณะของการใช้รูปร่างและรูปทรง มีรูปร่างและรูปทรงอิสระ เลียนแบบลักษณะความจริงตามธรรมชาติ(63.3%)
1.6) ลักษณะของการใช้สัดส่วน มีลักษณะการใช้สัดส่วนเลียนแบบลักษณะธรรมชาติและความเป็นจริง(90.0%)
2) ลักษณะการออกแบบรูปสัญญะและสัญญะความหมายของตัวแสดงที่มีนัยสำคัญต่างๆ
2.1) รูปสัญญะและสัญญะความหมายที่สำคัญ มีลักษณะเป็น ความหมายแฝง มากที่สุด(100.0%)
2.2) รูปสัญญะและสัญญะความหมายที่สำคัญในภาพตัวแสดง มีลักษณะร่วมในสถานะอาชีพและเครื่องแต่งกาย 3 สถานะ
- สถานะอาชีพและเครื่องแต่งกายคนปกติ – นักเรียนมัธยมศึกษา ตัวแสดงพระเอก(30%) ตัวแสดงนางเอก(33.3%)
- สถานะอาชีพและเครื่องแต่งกายนักบิน – ผู้บังคับหุ่นยนต์ ตัวแสดงพระเอก(30%) ตัวแสดงนางเอก(33.3%)
- สถานะอาชีพและเครื่องแต่งกายทหาร - ตำรวจ – นักรบ ตัวแสดงพระเอก(30%) ตัวแสดงนางเอก(22.2%)
2.3) รูปสัญญะและสัญญะความหมายที่สำคัญในภาพส่วนศีรษะตัวแสดง มีลักษณะร่วมสำคัญ คือ
- ตัวแสดงพระเอก มีลักษณะ 1) รูปใบหน้าในลักษณะรูปไข่ คางแหลมเล็ก จมูกเล็ก ริมฝีปากบางเล็ก(60%) 2) ทรงผมสั้นชี้ตั้งเล็กน้อย ผมสีดำ (20%) 3) ทรงผมค่อนข้างยาวชี้ตั้งเล็กน้อย ผมสีน้ำเงิน - ดำ(20%) 4) ทรงผมยาวเล็กน้อยชี้ตั้งเล็กน้อย ผมสีน้ำตาล - ดำ(20%) 5) ตาโตปานกลางรูปหกเหลี่ยม(50%) 6) ตาเรียวปานกลาง(30%) 7) ตาสีน้ำตาล - ดำ(50%) 8) สีตาน้ำเงิน – ดำ(10%)
- ตัวแสดงนางเอก มีลักษณะ 1) รูปใบหน้าในลักษณะรูปไข่ คางแหลมเล็ก จมูกโด่งเล็ก ริมฝีปากบางเล็ก(55.5%) 2) ทรงผมสั้น ผมสีดำ(22.2%) 3) ทรงผมยาวประบ่า ผมสีน้ำตาล(22.2%) 4) ทรงผมยาว ผมสีน้ำเงิน(22.2%) 5) ตาโตปานกลางรูปหกเหลี่ยม(44.4%) 6) ตาสีน้ำตาล - ดำ(33.3%) 7) ตาสีน้ำเงิน - ดำ(22.2%)
2.4) รูปสัญญะและสัญญะความหมายที่สำคัญในภาพตัวแสดงที่ไม่ใช่มนุษย์ มีลักษณะร่วมในสถานะ 3 สถานะ
- หุ่นยนต์รบ(40%) แอนดรอยด์(30%) และ เอเลี่ยน(20%)
- โครงสร้างร่างกายอ้างอิงถึงและผสมผสานลักษณะดังนี้ คือ นักรบซามูไร เทพเจ้ากรีก ทหารโรมันและญี่ปุ่น แมลง มนุษย์ และเครื่องบินรบ
2.5) รูปสัญญะและสัญญะความหมายของอุปกรณ์ประกอบการแสดง มีลักษณะเหมือนจริง(90.0%) มีลักษณะร่วมที่สำคัญ ใน 3 ลักษณะ คือ 1) ประเภทเครื่องอุปกรณ์และของใช้ของตัวแสดง(60%) 2) ประเภทอาวุธปืนประจำกายของตัวแสดง(50%) 3) ประเภทยานพาหนะของตัวแสดง(40%)
โดยทั้งหมดจะเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ วิศวกรรมทางทหาร และการสื่อสารขั้นสูง เพื่อสื่อถึงความเป็นนิยายวิทยาศาสตร์
2.6) รูปสัญญะและสัญญะความหมายของฉากหลัง มีลักษณะเหมือนจริง(90.0%) มีลักษณะร่วมที่สำคัญ ใน 3 ลักษณะ คือ 1) ฉากภายนอกของหน่วยงานสำคัญ(50%) 2) ฉากภายในห้องบังคับหุ่นยนต์(60%) ห้องปฏิบัติการ(50%) และห้องบังคับการ(50%) 3) ฉากในความคิด ความฝัน(60%) และฉากในจินตนาการ(30%) และสื่อความหมายตามลักษณะของ ช่วงเวลา บรรยากาศของฉาก และอารมณ์ความรู้สึกของฉาก ผ่านการใช้สี
3) แนวทางการออกแบบรูปสัญญะและสัญญะความหมายของภาพตัวแสดง ภาพอุปกรณ์ประกอบ และฉากหลัง สามารถใช้ระบบตารางปัจจัย ตัวบ่งชี้สัญญะ หรือรหัส ประกอบด้วย 1) สัญญะหรือรหัสด้านบุคคล 2) สัญญะหรือรหัสด้านผลิตภัณฑ์สิ่งของ 3) สัญญะหรือรหัสทางด้านนิยายวิทยาศาสตร์
4) สัญญะหรือรหัสทางด้านวัฒนธรรม 5) สัญญะหรือรหัสของอุปกรณ์ประกอบ และ 6) สัญญะหรือรหัสของฉาก เป็นแนวคิด แนวทาง เครื่องกำกับ และกรอบการประเมินผลงานการออกแบบรูปสัญญะและสัญญะความหมายของภาพตัวแสดง ภาพอุปกรณ์ประกอบ และภาพฉากหลังได้
4) สรุปผลการประเมินความพึงพอใจของกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 123 คน ที่มีต่อผลงานออกแบบภาพบุคลิกลักษณะตัวแสดง อุปกรณ์ประกอบและฉากหลัง โดยรวมทั้งหมด ที่ระดับค่าเฉลี่ย 3.98 คือ ระดับดี หรือพึงพอใจมาก