Abstract:
Building Information Modeling (BIM) เป็นทางเลือกหนึ่งที่มีการนำมาใช้อย่างแพร่หลายในส่วนการปรับโครงสร้างองค์กรของอุตสาหกรรมก่อสร้าง โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อสนับสนุนการใช้ทรัพยากรขององค์กรให้เกิดประโยชน์สูงสุด อันสอดคล้องกับการแข่งขันทางเศรษฐกิจ การเปลี่ยนแปลงด้านเทคโนโลยี และการทรัพยากรที่จำกัด อย่างไรก็ดี BIM ยังเป็นสิ่งใหม่สำหรับประเทศไทย ส่งผลให้องค์ความรู้สำหรับการนำ BIM ไปปฏิบัติ (BIM Implementation) มีอยู่อย่างจำกัด
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากรอบการนำ BIM ไปปฏิบัติในองค์กรของเจ้าของโครงการก่อสร้างเพื่อให้ประสบความสำเร็จ กระบวนการวิจัยเริ่มต้นจากการศึกษาแนวทางการประยุกต์ใช้ BIM ที่ได้รับความนิยม เช่น มาตรฐาน The National Building Information Modeling Standard (NBIMS) แนวทาง BIM Project Execution Planning Guide (BIM PEPG) และแนวทาง BIM Planning Guide for Facility Owners (BIM PGFO) เป็นต้น เพื่อนำผลที่ได้มาวิเคราะห์ขั้นตอนหรือวิธีการที่จำเป็นสำหรับการนำ BIM ไปปฏิบัติ พร้อมทั้งการกำหนดเป้าหมาย BIM และการใช้ประโยชน์ BIM (BIM Uses) ขององค์กร ขั้นตอนถัดไป คือ การพัฒนาแผนภาพกระบวนการทางธุรกิจ ข้อมูลการไหลสารสนเทศ และวัฏจักรชีวิตอาคาร ขั้นตอนถัดไป คือ การประเมินผลความสมบูรณ์ขององค์กรโดยใช้วิธีวัดระดับความพร้อมขององค์กรในการนำ BIM ไปปฏิบัติตามแบบประเมินความเป็น BIM ขององค์กร (Organizational BIM Assessment) ขั้นตอนสุดท้าย คือ การนำเสนอแนวทางพัฒนากลยุทธ์ BIM เพื่อให้องค์กรสามารถวางแผนการเปลี่ยนแปลงองค์กรได้อย่างเหมาะสม
ผลลัพธ์ที่ได้จาการวิจัย คือ กรอบแนวคิด BIM ซึ่งครอบคลุม 5 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ (1) เป้าหมายและการใช้ประโยชน์ BIM (2) การวางแผนนำ BIM ไปปฏิบัติ (3) การพัฒนาแผนภาพกระบวนการธุรกิจ (4) การประเมินความสมบูรณ์ BIM ขององค์กร และ (5) การพัฒนาแผนกลยุทธ์ นอกจากนี้ผลการศึกษายังได้นำเสนอรายละเอียดการผนวกกรอบแนวคิดนี้เข้ากับขั้นตอนต่าง ๆ ตามวัฏจักรชีวิตของโครงการก่อสร้าง ตั้งแต่การวางแผนจนถึงสิ้นสุดโครงการก่อสร้าง
กรอบแนวคิดที่พัฒนาขึ้นนี้จะถูกตรวจสอบโดยประยุกต์ใช้กับกรณีศึกษา สำนักบริหารระบบกายภาพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ดูแลโครงการก่อสร้างต่าง ๆ ในเขตการศึกษาของมหาวิทยาลัย ผลป้อนกลับและข้อคิดเห็นจากการประยุกต์ใช้ในกรณีศึกษานี้ จะถูกนำมาใช้ปรับปรุงเพื่อให้ได้แนวทางที่เหมาะสมสำหรับเจ้าของโครงการก่อสร้างในการนำ BIM ไปปฏิบัติจริงอย่างประสบความสำเร็จ
