สมรรถนะของข้าราชการสายการทูต : ศึกษากรณีกรมอาเซียน

Abstract

การศึกษาวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อค้นหาสมรรถนะของข้าราชการสายงานการทูต กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ มีกลุ่มตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 29 คน ประกอบด้วยผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเชิงนโยบายและยุทธศาสตร์ของกรมอาเซียน นักการทูตต้นแบบ ข้าราชการที่ปฏิบัติงาน หรือเคยปฏิบัติงานในสถานเอกอัครราชทูต สถานกงสุลใหญ่ ในกลุ่มประเทศอาเซียน ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในภาคส่วนอื่น ๆ เช่น ภาคส่วนวิชาการ ภาคส่วนวัดและศาสนา ภาคส่วนธุรกิจเอกชน โดยใช้การวิจัยแบบสัมภาษณ์ และวิเคราะห์ข้อมูลจากการเปรียบเทียบเชิงพรรณาหาคำตอบที่สัมพันธ์กับแนวคิดสมรรถนะของสำนักงาน ก.พ. ได้แก่ ความรู้ ทักษะความสามารถ และคุณลักษณะอื่นๆ ที่ประกอบกันที่ทำให้ข้าราชการมีผลงานที่โดดเด่น ผลการวิจัยพบว่า สมรรถนะของข้าราชการสายงานการทูต กรมอาเซียน คือ ต้องเป็นผู้ที่มีความรู้ที่ใช้ในการปฏิบัติงานในตำแหน่งนักการทูต ได้แก่ ความรู้เรื่องกฎระเบียบของทางราชการ หลักพิธีการทางการทูต ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ระบบเศรษฐกิจการเมืองและสังคมไทย และความรู้ด้านภาษาอังกฤษ ในส่วนของทักษะนั้น ต้องมีทักษะที่เกิดจากการนำความรู้มาใช้ในการปฏิบัติงานจนเกิดเป็นความชำนาญ คล่องแคล่ว ได้แก่ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า การเจรจาและการติดต่อสื่อสาร การวางตัวอย่างเหมาะสม การบริหารจัดการและการลำดับความสำคัญ การประสานงานและการบูรณาการความร่วมมือ ในส่วนของคุณลักษณะอื่น ๆ ที่ส่งผลให้ข้าราชการมีผลการปฏิบัติงานที่โดดเด่น ได้แก่ การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงและความหลากหลายของโลก การวิเคราะห์เชื่อมโยงอย่างเป็นองค์รวม การมีวิสัยทัศน์และความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ การฝึกฝนเรียนรู้และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง