การศึกษาปฏิกิริยาระหว่างยาและเภสัชจลนศาสตร์ของยาเอเวอโรลิมุสเมื่อให้ร่วมกับยาลดไขมันอะทอวาสแตตินในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไต

Abstract

ที่มา: เอเวอโรลิมุสเป็นยากดภูมิในกลุ่ม mTOR inhibitors ที่มีการนำมาใช้เป็นยากดภูมิหลักในผู้ป่วยหลังการปลูกถ่ายไตมากขึ้นเรื่อยๆ ผลข้างเคียงที่สำคัญของยาเอเวอโรลิมุสคือ ภาวะไขมันในเลือดสูงพบได้ถึงร้อยละ 50 ของผู้ป่วยที่ได้รับยา ดังนั้น ยาลดไขมันจึงเป็นยาที่ถูกสั่งจ่ายร่วมกับยากดภูมิคุ้มกันได้บ่อยในผู้ป่วยหลังการปลูกถ่ายไต ยาลดไขมันอะทอวาสแตตินเป็นยาที่มีการนำมาใช้ในผู้ป่วยหลังการปลูกถ่ายไตมากเนื่องจากเป็นยาที่ปลอดภัย แต่อย่างไรก็ตามยาสองชนิดนี้มีการเมตาบอลิซึมผ่านทางเอนไซม์ CYP3A4 ร่วมกัน อาจทำให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างยาทั้งสองชนิดได้ ผลต่อการรบกวนระดับยาเอเวอโรลิมุสเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะปฏิเสธไต ดังนั้น จึงเป็นที่มาของการวิจัยนี้ที่ต้องการศึกษาผลของการบริหารยาเอเวอโรลิมุสร่วมกับยาอะทอวาสแตตินต่อเภสัชจลนศาสตร์ของยาเอเวอโรลิมุส วิธีการศึกษา: รูปแบบการศึกษาเป็น crossover design ผู้ป่วยหลังการปลูกถ่ายไตจำนวน 20 ราย ถูกสุ่มเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับยาเอเวอโรลิมุสและกลุ่มที่ได้รับยาเอเวอโรลิมุสร่วมกับยาอะทอวาสแตติน 20 มิลลิกรัมเป็นระยะเวลา 1 เดือน และมีระยะเวลาที่เป็นช่วง wash-out period 1 เดือน ค่าความเข้มข้นยาเอเวอโรลิมุสในพลาสมาจำนวน 10 จุด คือ ที่เวลาก่อนรับประทานยา และที่ 0.5, 1, 1.5, 2, 2.5, 4, 6, 8, 12 ชั่วโมงหลังรับประทานยาถูกวัดด้วยวิธี homogeneous particle-enhanced turbidimetric immunoassay เพื่อนำมาคำนวณค่าพื้นที่ใต้กราฟของความเข้มข้นและเวลา 12 ชั่วโมง (12-hour AUC) ผลการศึกษา: ค่าเฉลี่ยพื้นที่ใต้กราฟของความเข้มข้นและเวลา 12 ชั่วโมงเมื่อได้รับยาเอเวอโรลิมุสชนิดเดียวและเมื่อได้รับยาสองชนิดร่วมกันเท่ากับ 155.86 ± 41.67 และ 151.33 ± 51.39 นาโนกรัม*ชั่วโมงต่อลิตร ตามลำดับ ซึ่งไม่มีความแตกต่างกัน ในผู้ป่วยจำนวน 20 ราย พบว่า ผู้ป่วยส่วนใหญ่คือ 10 ราย ไม่มีการเปลี่ยนของค่า 12-hour AUC ของยาเอเวอโรลิมุส แต่มีผู้ป่วยจำนวน 4 ราย ที่มีค่าเฉลี่ย 12-hour AUC เพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 20 ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงผลลัพธ์ทางคลินิคได้ ในขณะที่ผู้ป่วยอีก 6 ราย มีค่าเฉลี่ย 12-hour AUC ลดลงมากกว่าร้อยละ 20 ในผู้ป่วยที่มีการเปลี่ยนแปลงค่าเฉลี่ย 12-hour AUC ที่แตกต่างกันนี้น่าจะเป็นผลมาจากยาเอเวอโรลิมุสที่มีความผันแปรของระดับยาในผู้ป่วยรายเดียวกันค่อนข้างมาก สรุปผลการศึกษา: การบริหารยาเอเวอโรลิมุสร่วมกับยาลดไขมันอะทอวาสแตตินมีความปลอดภัยและไม่มีผลรบกวนระดับความเข้มข้นของยาเอเวอโรลิมุสในเลือด