Abstract:
งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพลวัตการก่อตัวของเส้นเขตแดนในรัฐไทยที่เริ่มจะมีความชัดเจนหลังเหตุการณ์ ร.ศ. 112 โดยมีคำถามสำคัญในการวิจัยเรื่องนี้คือหลังเหตุการณ์ ร.ศ. 112 ส่งผลให้พลวัตการก่อตัวของเส้นเขตแดนในรัฐไทยเริ่มจะมีความชัดเจนมากขึ้นตามองค์ประกอบของรัฐสมัยใหม่ที่รัฐจะต้องมีอาณาเขตและเส้นเขตแดนที่ชัดเจนแน่นอนจริงหรือไม่ เพราะเหตุใด ผลการวิจัยพบว่า หลังเหตุการณ์ ร.ศ. 112 ส่งผลให้มีการยอมรับการก่อตัวของเส้นเขตแดนรัฐไทยที่เริ่มจะมีความชัดเจนมากขึ้นตามองค์ประกอบของรัฐสมัยใหม่ที่รัฐจะต้องมีอาณาเขตและเส้นเขตแดนที่ชัดเจนแน่นอน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งที่ส่งผลให้เกิดพลวัตการก่อตัวรัฐชาติสมัยใหม่ตามมาด้วย ดังนั้น เหตุการณ์ ร.ศ. 112 เป็นเหมือนเส้นเขตแดนเส้นสำคัญที่ช่วยก่อเกิดพลวัตการก่อตัวของเส้นเขตแดนที่เริ่มก่อตัวมาตั้งแต่อดีตเริ่มจะปรากฏชัดเจนมากขึ้นเหตุผลสำคัญเป็นเพราะเหตุการณ์ ร.ศ.112 ส่งผลกระทบต่ออำนาจของชนชั้นนำรัฐไทยโดยตรง ซึ่งมีสาเหตุมาจากรัฐไทยไม่มีเส้นเขตแดนที่ชัดเจนแน่นอนตามแนวคิดรัฐสมัยใหม่ ด้วยเหตุนี้ ชนชั้นนำรัฐไทยจึงไม่สามารถรักษาอำนาจและผลประโยชน์เหนือดินแดนทั้งหมดไว้ได้ ที่สำคัญหลังเหตุการณ์ ร.ศ. 112 เมื่อรัฐไทยสูญเสียอำนาจเหนือดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงให้กับฝรั่งเศสชนชั้นนำรัฐไทยมีความคิดว่าการสูญเสียอำนาจทางการปกครองเหนือดินแดนครั้งนี้เป็นการเสื่อมเสียเกียรติยศและอำนาจของชนชั้นนำอย่างยิ่ง ดังนั้น การจะรักษาเกียรติยศและอำนาจเหนือดินแดนในพระราชอาณาเขตไว้ต่อไปได้ รัฐจะต้องมีเส้นเขตแดนตามแนวคิดรัฐสมัยใหม่แบบตะวันตก พลวัตการก่อตัวของเส้นเขตแดนหลังเหตุการณ์ ร.ศ. 112 เป็นการก่อตัวที่เริ่มชัดเจนมากขึ้นตามแนวคิดรัฐสมัยใหม่และมีการพัฒนาไปอย่างต่อเนื่องจวบจนถึงปัจจุบัน
