Abstract:
สัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้าหรือโกลด์ฟิวเจอร์ เป็นสัญญาซื้อขายล่วงหน้าตามพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ.2546 มีบริษัทตลาด สัญญาซื้อขายล่วงหน้า (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) กำกับดูแลตามข้อบังคับและวิธีปฏิบัติของตลาด ลักษณะของสัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้า ได้แก่ความผูกพันระหว่างผู้เข้าทำสัญญาเพื่อมุ่งประสงค์ถึงส่วนต่างระหว่างราคาหรือมูลค่าของสินค้าหรือตัวแปรที่กำหนดไว้ในสัญญากับราคาหรือมูลค่าของสินค้าหรือตัวแปรที่เป็นอยู่ ณ เวลาใดเวลาหนึ่งในอนาคต มูลค่าของสัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้าอยู่ที่ราคาทองคำที่สัญญานั้นอ้างอิงอยู่นั่นเอง จากการศึกษาพบว่า ในประการแรกสัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้าไม่ใช่สัญญาซื้อขายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จึงไม่สามารถนำบทบัญญัติลักษณะซื้อขายมาใช้ได้ ประการที่สอง“แบบ”ของสัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้าเป็นสัญญามาตรฐาน แต่หากผู้เข้าสัญญาไม่ตกลงหมดทุกข้อผลคือสัญญาไม่เกิด ประการที่สาม การโอนฐานะซื้อขายสัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้า แม้ว่าอาจทำให้ตามหลักเสรีภาพในการทำสัญญาแต่จากการศึกษาพบว่าไม่เหมาะสมกับกลไกในตลาด ขัดกับสภาพการซื้อขาย และขัดประโยชน์ของนายหน้า ประการสุดท้าย ผลของการล้างสถานะมิได้ทำให้สัญญาซื้อขายทองคำล่วงหน้าสิ้นสุดลงหรือเป็นการระงับของสัญญาแต่เป็นการตัดสินใจของผู้เข้าทำสัญญาเพื่อหวังผลกำไรจากการซื้อขายทองคำล่วงหน้าด้วยมองว่าณ ขณะนั้นตนถือครองสัญญามาจนราคาสินค้าที่อ้างอิงเป็นไปตามความมุ่งหมายของตนและทำให้ตนได้กำไรสูงสุดแล้ว ผู้วิจัยจึงขอเสนอให้มีการแก้ไขพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ.2546 โดยเปลี่ยนชื่อสัญญาเป็น “สัญญาคาดราคาทองคำ” และคำว่า “ผู้ซื้อ” และ “ผู้ขาย” ในพ.ร.บ.สัญญาซื้อขายล่วงหน้าฯ เป็น “ผู้คาดราคาทองคำสูง” และ “ผู้คาดราคาทองคำต่ำ” และให้สัญญาคาดราคาทองคำ มีนิยามดังต่อไปนี้“สัญญาคาดราคาทองคำ หมายความว่า สัญญาที่กำหนดให้ผู้คาดราคาทองคำสูงหรือผู้คาดราคาทองคำต่ำได้รับชำระเงินหรือต้องชำระเงินให้แก่ผู้คาดราคาทองคำสูงหรือผู้คาดราคาทองคำต่ำเท่ากับจำนวนเงินที่คำนวณไว้จากส่วนต่างระหว่างราคาหรือมูลค่าของทองคำที่กำหนดไว้ในสัญญากับราคาหรือมูลค่าทองคำที่เป็นอยู่ ณ เวลาใดเวลาหนึ่งในอนาคตตามที่กำหนดไว้ในสัญญา”นิยามนี้นอกจากใช้กับทองคำอันเป็นประเด็นที่ศึกษาในวิทยานิพนธ์นี้แล้วก็อาจใช้กับสินค้าอ้างอิงประเภทอื่นที่ผู้วิจัยไม่ขอกล่าวถึงเนื่องจากมิได้อยู่ในขอบเขตของการศึกษาของวิทยานิพนธ์ฉบับนี้
