Abstract:
วัตถุประสงค์ เพื่อติดตามความชุกของการเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์ (hypothyroidism) ในผู้ป่วยที่ใช้ยาลิเทียมเป็นเวลาอย่างน้อย 1 ปี เพื่อนาไปสู่การพัฒนาแนวทางปฏิบัติในผู้ป่วยที่ใช้ยาลิเทียม วิธีการศึกษา เก็บข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่ใช้ยาลิเทียมเป็นเวลาอย่างน้อย 1 ปี ณ โรงพยาบาลศรีธัญญา ช่วงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2551 ถึงเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 ผลการศึกษา ผู้ป่วยจานวน 202 ราย เป็นเพศชาย 86 ราย เพศหญิง 116 ราย ซึ่ง 21 รายเป็นผู้ป่วยนอก 181 รายเป็นทั้งผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยใน มีอายุอยู่ในช่วง 21-60 ปี จาแนกโรคที่ผู้ป่วยเป็น ได้แก่ bipolar disorder 54.46%, schizophrenia 41.58% และโรคอื่นๆ 3.96% จากการศึกษาพบว่ามีผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจระดับ TSH ในกระแสเลือดจานวน 11 ราย (5.45%) โดยมีอาการแสดงของภาวะไฮโปไทรอยด์หรือได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นไฮโปไทรอยด์จานวน 2 ราย (0.99%) เนื่องจากจานวนผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจ TSH มีจานวนน้อย จึงใช้น้าหนักตัวที่เปลี่ยนแปลงไปของผู้ป่วยเป็นตัวกาหนดว่าผู้ป่วยมีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์หรือไม่ การศึกษานี้ทาให้พบว่า ระยะเวลาการใช้ยาลิเทียมไม่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์เมื่อดูจากน้าหนักตัวที่เปลี่ยนแปลงไป นอกจากนั้นยังพบว่าขนาดยาลิเทียมที่ผู้ป่วยได้รับต่อวันไม่มีผลต่อความเสี่ยงของการเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์ สรุปผลการศึกษา การเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์ไม่มีความสัมพันธ์กับระยะเวลาที่ใช้ยาลิเทียม ดังนั้นการสั่งตรวจระดับ TSH ในผู้ป่วยที่ใช้ยาลิเทียมเป็นเวลาอย่างน้อย 1 ปีจึงไม่มีความจาเป็น เพราะความเสี่ยงของการเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์ไม่ได้เพิ่มขึ้นตามระยะเวลาที่ได้รับยาลิเทียม และขนาดยาไม่สัมพันธ์กับการเกิดภาวะไฮโปไทรอยด์