สัญญาณเตือนภัยล่วงหน้าสำหรับวิกฤตการณ์ค่าเงินในประเทศไทย

Abstract

สำรวจและรวบรวมแนวคิดทฤษฎีและงานวิจัยเชิงประจักษ์ ที่เกี่ยวกับวิกฤตการณ์ค่าเงินที่มีการศึกษาในระดับสากล และวิเคราะห์และทดสอบตัวแปรเตือนภัยล่วงหน้าวิกฤตการณ์ค่าเงิน โดยใช้แบบจำลองโลจิตและแบบจำลองสำหรับวิเคราะห์ความสามารถ ในการส่งสัญญาณเตือนภัย ทั้งนี้ใช้ข้อมูลอนุกรมเวลา แบบทุติยภูมิ รายเดือนของช่วงเวลาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1970-1998 จากประเทศกลุ่มตัวอย่าง 15 ประเทศ จากการวิเคราะห์กลุ่มตัวอย่างพบว่า วิกฤตการณ์ค่าเงินเกิดขึ้นทั้งหมด 66 ครั้ง เกิดขึ้นบ่อยครั้งที่สุดในทศวรรษที่ 1980 เท่ากับ 27 ครั้ง ในขณะที่ทศวรรษ 1990 เกิดขึ้น 17 ครั้ง นอกจากนี้พบว่า โดยเฉลี่ยแล้วเกิดวิกฤตการณ์ค่าเงิน 2.27 ครั้งต่อปี และเพิ่มขึ้นเป็น 2.42 ต่อปีในทศวรรษ 1990 โดยประเทศไทยเกิดวิกฤตทั้งหมด 4 ครั้งคือ เดือนพฤศจิกายน 1978 เดือนกรกฎาคม 1981 เดือนพฤศจิกายน 1984 และเดือนกรกฎาคม 1997 จากผลการศึกษาโดยแบบจำลองโลจิตและแนวทางการส่งสัญญาณของตัวแปร พบว่าตัวแปรที่สามารถนำมาใช้เป็นสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้า วิกฤตการณ์ค่าเงินอย่างดีมี 6 ตัวแปรคือ อัตราการเปลี่ยนแปลงของเงินสำรองระหว่างประเทศ อัตราการเปลี่ยนแปลงราคาหลักทรัพย์ อัตราแลกเปลี่ยนที่แท้จริง อัตราการเปลี่ยนแปลงของการส่งออก อัตราการเปลี่ยนแปลงของการนำเข้า และอัตราการเปลี่ยนแปลงของผลผลิต ส่วนตัวแปรที่ไม่ผ่านการทดสอบทางสถิติไม่ว่ากรณีใดๆ มี 3 ตัวแปร คือ ตัวคูณทวีปริมาณเงินตามความหมายกว้าง ส่วนต่างระหว่างประมาณเงินกับความต้องการถือเงิน และส่วนต่างระหว่างอัตราดอกเบี้ยในประเทศกับต่างประเทศ และพบว่าตัวแปรทั้ง 6 ตัวที่สามารถเตือนภัยได้ดีนั้นไม่ได้แตกต่างกันตามช่วงเวลา กล่าวคือ ตัวแปรที่สามารถเตือนภัยในช่วงก่อนทศวรรษ 1990 ก็สามารถเตือนภัยได้ดีในทศวรรษ 1990 เช่นกัน สำหรับการพยากรณ์ความน่าจะเป็นในการเกิดวิกฤตการณ์ค่าเงินปี 1997 นั้นพบว่าแบบจำลองสามารถเตือนภัยได้ดีในกรณีประเทศไทย ซึ่งต่างจากประเทศอื่นๆ ที่ไม่สามารถเตือนภัยล่วงหน้าได้แต่อย่างใด ดังนั้นการเฝ้าตรวจสอบตัวแปรที่ผ่านการทดสอบทางสถิติทั้ง 6 ตัวแปรอยู่เสมอ จะเป็นเครื่องมือในการส่งสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้าวิกฤตการณ์ค่าเงิน เพื่อให้ทางการสามารถหาแนวทางการดำเนินนโยบายป้องกันได้ทันสถานการณ์