Abstract:
การคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งนับได้ว่าเป็นหน้าที่ที่สำคัญที่สุดประการหนึ่งของพรรคการเมือง กระบวนการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งของประเทศไทยในปัจจุบันตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมายเกี่ยวกับพรรคการเมืองหรือระเบียบข้อบังคับของพรรคการเมืองสะท้อนให้เห็นว่ากระบวนการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งของพรรคการเมืองเป็นการรวมศูนย์อำนาจการตัดสินใจแบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาดไว้ที่คณะกรรมการบริหารพรรคการเมืองและขาดความเป็นประชาธิปไตยทำให้เกิดปัญหาต่างๆ เพื่อหาวิธีแก้ไขปัญหาดังกล่าวผู้เขียนจึงได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยวิธีการเลือกตั้งขั้นต้น (Primary Elections) ของพรรคการเมืองในประเทศสหรัฐอเมริกา และจากการศึกษาพบว่าการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยวิธีการเลือกตั้งขั้นต้นเป็นวิธีการที่มีความเป็นประชาธิปไตยเป็นอย่างมากเนื่องจากเปิดให้สมาชิกพรรคการเมืองในทุกระดับชั้นหรือผู้มีสิทธิเลือกตั้งได้เข้ามามีส่วนในการตัดสินใจเพื่อคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยตรงอย่างแท้จริงผ่านการลงคะแนนเสียงโดยลับในการเลือกตั้งขั้นต้นดังกล่าว ผู้เขียนจึงเสนอให้มีการนำวิธีการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งโดยวิธีการเลือกตั้งขั้นต้นมาใช้ในประเทศไทย โดยการปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพทางการเมืองและพรรคการเมืองของประเทศไทย ด้วยการบัญญัติหลักการและวิธีการอย่างกว้างไว้ในกฎหมาย โดยให้พรรคการเมืองสามารถกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการและรูปแบบที่เหมาะสมกับพรรคการเมืองโดยละเอียดไว้ในระเบียบข้อบังคับของพรรคการเมืองนั้นๆ อีกทั้งควรใช้วิธีการเลือกตั้งขั้นต้นโดยตรงและใช้เกณฑ์เสียงข้างมากเด็ดขาดในการพิจารณาผลการลงคะแนนเสียงในการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง และควรเลือกใช้วิธีการเลือกตั้งขั้นต้นโดยอ้อมผ่านที่ประชุมใหญ่พรรคการเมืองและใช้เกณฑ์เสียงข้างมากธรรมดาในการพิจารณาผลการลงคะแนนเสียงในการคัดเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ