Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญในประเทศที่มีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยซึ่งกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญเกิดขึ้นจากการมีส่วนร่วมของประชาชนโดยประชาชนเป็นผู้มีและใช้อำนาจในการจัดให้มีรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้เพื่อให้เกิดการยอมรับและความชอบธรรมในรัฐธรรมนูญ อันนำไปสู่การจัดทำรัฐธรรมนูญที่เป็นสัญญาประชาคมและเป็นไปตามเจตนารมณ์ของประชาชน โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญของประเทศสาธารณรัฐฝรั่งเศส ประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน และประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยติมอร์-เลสเต กับกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 จากการศึกษาพบว่ารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 เป็นรัฐธรรมนูญที่มีปัญหาในเรื่องของความชอบธรรมในกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญ เพราะเป็นรัฐธรรมนูญที่เกิดจากผลผลิตของการรัฐประหารเมื่อวันที่ 19 กันยายน พุทธศักราช 2549 โดยคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เป็นรัฐธรรมนูญที่ถูกจัดทำขึ้นโดยสภาร่างรัฐธรรมนูญที่ไม่ได้มาจากประชาชนและมีกระบวนการจัดทำภายใต้กฎกติกาของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ ซึ่งไม่เป็นไปตามกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตย ตลอดจนมีการทำประชามติที่ไม่เป็นไปตามหลักการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน อันเป็นความยินยอมและการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างแท้จริง เพื่อให้กระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญในประเทศไทยที่อาจมีขึ้นอีกในอนาคตมีกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญที่มีความเป็นประชาธิปไตย ผู้จัดทำจึงมีข้อเสนอแนะว่า ในกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญต้องให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญในทุกขั้นตอนตั้งแต่การเลือกผู้แทนหรือองค์กรเพื่อใช้อำนาจในการจัดให้มีรัฐธรรมนูญแทนประชาชน กำหนดให้กระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญต้องรับฟังความคิดเห็นของประชาชนในทุกขั้นตอนเพื่อให้เป็นการจัดทำรัฐธรรมนูญที่สนองต่อเจตนารมณ์ของประชาชนอย่างแท้จริง และจัดให้มีการทำประชามติในร่างรัฐธรรมนูญที่ถูกต้องตามหลักการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน เพื่อให้ประชาชนได้ตรวจสอบและพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญก่อนประกาศใช้บังคับเป็นรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ตลอดจนสร้างจิตสำนึกให้ประชาชนเห็นความสำคัญถึงอำนาจอธิปไตยที่เป็นของประชาชนในการปกครองระบอบประชาธิปไตยและหวงแหนรัฐธรรมนูญที่สร้างขึ้นโดยกระบวนการจัดทำของประชาชน และพัฒนาวัฒนธรรมทางการเมืองไทยให้มีความเป็นประชาธิปไตยต่อไป