Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงมาตรการทางกฎหมายในการควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทางในประเทศไทยและปัญหาที่เกิดขึ้นในการดำเนินการให้สอดคล้องกับข้อมติของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่ 1540 พร้อมทั้งเสนอแนวทางการปรับปรุงเพิ่มเติมกฎหมายในประเทศไทย เพื่อให้สามารถควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทางได้อย่างเป็นระบบ มีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับมาตรฐานสากลและพันธกรณีระหว่างประเทศ และจะต้องไม่เป็นอุปสรรคเกินควรแก่ภาคเอกชน จากการศึกษาพบว่าปัจจุบันประเทศไทยมีการส่งออกสินค้าที่ใช้ได้สองทางในปริมาณค่อนข้างสูง แต่ยังไม่มีมาตรการในการควบคุมสินค้าประเภทดังกล่าวโดยตรง โดยมีสินค้าที่ใช้ได้สองทางเพียงบางรายการเท่านั้นที่อยู่ในความควบคุม และยังกระจัดกระจายอยู่ในพระราชบัญญัติต่าง ๆ หลายฉบับ ทำให้ประเทศไทยอาจถูกใช้เป็นศูนย์กลางในการส่งผ่านสินค้าที่ใช้ได้สองทางเพื่อสนับสนุนและใช้ในการก่อการร้าย และอาจกระทบต่อความเชื่อมั่นของประเทศอื่น ๆ ในการตัดสินใจนำเข้าสินค้าจากประเทศไทย อย่างไรก็ตาม การกำหนดมาตรการควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทางภายใต้กฎหมายของประเทศไทยที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบันสามารถทำได้ในขอบเขตที่จำกัด เพราะพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดระเบียบการส่งออกและการนำเข้าสินค้าเท่านั้น ประเทศไทยจึงยังไม่มีกฎหมายควบคุมการส่งผ่าน การถ่ายลำ การนำเข้ามาเพื่อส่งกลับออกไป และการให้บริการนายหน้าของสินค้าที่ใช้ได้สองทาง นอกจากนี้ การกำหนดมาตรการใด ๆ เพื่อควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทางย่อมส่งผลกระทบต่อภาคเอกชนทั้งทางด้านการค้าและการลงทุน วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ จึงเสนอแนะมาตรการในระยะสั้นให้กระทรวงพาณิชย์ออกประกาศกระทรวงพาณิชย์ภายใต้พระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 กำหนดให้สินค้าที่ใช้ได้สองทางเป็นสินค้าที่ต้องขออนุญาตก่อนส่งออกสินค้าดังกล่าว และกำหนดมาตรการระยะยาวให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการออกกฎหมายเฉพาะเพื่อสร้างระบบควบคุมสินค้าที่เกี่ยวข้องกับอาวุธที่มีอำนาจทำลายล้างสูงทั้งหมด ซึ่งรวมถึงสินค้าที่ใช้ได้สองทาง ทั้งนี้ มาตรการควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทางดังกล่าวควรดำเนินการควบคู่ไปกับโครงการผู้ประกอบการมาตรฐานเออีโอของกรมศุลกากร เพื่อเป็นการลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับภาคเอกชน
