Abstract:
เนื่องจากอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากแต่ยังขาดการออกแบบที่ครอบคลุม จึงทำให้ในปัจจุบันได้มีการวางแผนในการปรับปรุงขึ้น ดังนั้น การวิจัยนี้จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษากายภาพและปัญหาที่เกิดขึ้นจากการออกแบบ..และศึกษาความต้องการและความพึงพอใจของนักท่องเที่ยวรวมถึงศึกษาเกณฑ์การออกแบบโดยเฉพาะบริเวณศูนย์บริการนักท่องเที่ยวและลานกางเต็นท์ เพื่อที่จะสามารถวิเคราะห์และสรุปปัญหา ตลอดจนเสนอแนะแนวทางแก้ไขพื้นที่ในอนาคต การศึกษาประกอบด้วย 3 ส่วนคือ การศึกษาความเหมาะสมของตำแหน่งที่ตั้งโครงการ การประเมินหลังการใช้งาน และการประเมินการออกแบบภูมิทัศน์จากแบบตรวจรายการซึ่งมี 8 ประเด็นได้แก่ ด้านการสัญจร ด้านอาคาร ด้านพืชพรรณ ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก ด้านการออกแบบเพื่อคนทั้งมวล ด้านสัตว์ป่า ด้านพื้นที่เขตเพื่อการพักผ่อนและนันทนาการ และด้านลานกางเต็นท์ ผลการศึกษาปัญหาและวิเคราะห์นำมาซึ่งข้อเสนอแนะคือ ในด้านการสัญจร ควรคำนึงถึงความปลอดภัยเป็นหลักทั้ง วัสดุพื้นผิว ความกว้างของทางสัญจร และร่มเงาบริเวณทางเดิน ด้านอาคาร ควรออกแบบให้กลมกลืนกับธรรมชาติทั้งสี ขนาด วัสดุ และตำแหน่งอาคาร ในด้านพืชพรรณควรกำจัดไม้ต่างถิ่นออกจากพื้นที่โดยเฉพาะพื้นที่ลานกางเต็นท์ผากล้วยไม้และควรทำการตัดแต่งเพื่อสางโปร่ง ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก ควรปรับปรุงให้ได้มาตรฐานทั้งรูปร่าง จำนวน และตำแหน่งในการจัดวาง..และควรสามารถเข้าถึงได้ด้วยคนทั้งมวล..ด้านสัตว์ป่าแม้ว่าสัตว์ป่าเป็นสิ่งดึงดูดใจแก่นักท่องเที่ยวแต่ทว่าสามารถทำอันตรายได้เช่นกันโดยเฉพาะลิงป่าและช้างป่า ดังนั้นนอกจากการประชาสัมพันธ์ข้อควรระวังต่างๆแล้ว ในพื้นที่ลานกางเต็นท์ควรกั้นเขตพื้นที่ปลอดสัตว์เพื่อความปลอดภัยของนักท่องเที่ยวเพิ่มเติม ด้านพื้นที่เขตเพื่อการพักผ่อนและนันทนาการควรเพิ่มร่มเงาโดยเฉพาะบริเวณทางเดิน และสุดท้ายในเขตพื้นที่ลานกางเต็นท์พบว่า ลานกางเต็นท์ทั้งสองอยู่ใกล้เขตที่มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติจึงจำเป็นต้องกันเขตหรือการติดป้ายประชาสัมพันธ์แก่นักท่องเที่ยว การศึกษาในครั้งนี้เพื่อเป็นประโยชนแก่อุทยานฯในการปรับปรุงภูมิทัศน์ให้สอดคล้องกับมาตรฐานการออกแบบและเพื่อเป็นต้นแบบของวิธีการศึกษาอันจะสามารถนำไปปรับใช้ในการพัฒนาอุทยานแห่งชาติอื่นๆต่อไป