Abstract:
การวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลได้ถูกบัญญัติไว้ในภาคที่ 13 แห่งอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 (อนุสัญญาฯ 1982) ซึ่งมีวัตถุประสงค์แห่งกฎหมายเพื่อส่งเสริมให้มีการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเล กฎหมายกำหนดให้สิทธิแก่รัฐและองค์การระหว่างประเทศที่มีอำนาจสามารถทำการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลได้ในพื้นที่ภายใต้เขตอำนาจแห่งชาติของรัฐและพื้นที่นอกเขตอำนาจแห่งชาติของรัฐ รวมถึงได้กำหนดให้สิทธิและอำนาจแก่รัฐชายฝั่งไว้เช่นกัน โดยการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลต้องเป็นไปในทางที่สอดคล้องกับอนุสัญญาฯ 1982 เมื่อพิจารณาถึงกฎหมายภายในของไทยแล้ว พบว่าประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายภายในเกี่ยวกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลที่รองรับพันธกรณีในภาคที่ 13 แห่งอนุสัญญาฯ 1982 ได้อย่างเพียงพอ ประกอบกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลมีความเกี่ยวข้องหลายหน่วยงาน ซึ่งแต่ละหน่วยงานมีหน้าที่แบ่งแยกออกจากกัน การประสานงานจึงไม่เป็นในทิศทางเดียวกัน ดังนั้นการบังคับกฎหมายเกี่ยวกับการทำวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลจึงยังไม่เกิดผลในทางปฏิบัติ จากการที่ประเทศไทยในฐานะรัฐภาคีนั้น จึงจำเป็นต้องทบทวนกฎหมายภายในที่เกี่ยวข้องกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลเพื่อทำการปรับปรุงและแก้ไขให้มีสอดคล้องกับอนุสัญญาฯ 1982 จากปัญหาดังกล่าวจึงเป็นที่มาของวัตถุประสงค์ของวิทยานิพนธ์เรื่องนี้ โดยมุ่งศึกษาถึงแนวทางปรับปรุงกฎหมายไทยเกี่ยวกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลเพื่อให้มีความสอดคล้องกับอนุสัญญาฯ 1982 โดยผู้เขียนได้ทำการศึกษามาตรการของไทยที่เกี่ยวข้องกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเล เพื่อพิจารณาว่ามีความสอดคล้องกับอนุสัญญามากน้อยเพียงใด และทำการปรึกษาผู้เชี่ยวที่เกี่ยวข้อง จนนำมาสู่แนวทางปรับปรุงกฎหมายไทยที่เกี่ยวข้องกับการวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเลในทางที่เหมาะสมและเป็นประโยชน์ต่อประเทศไทยในที่สุด