Abstract:
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของโปรแกรมการจัดการกับอาการร่วมกับการบริหารกาย-จิตด้วยชี่กงต่อความเหนื่อยล้าของผู้ดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศูนย์ตรัง ซึ่งมีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 40 คน เป็นกลุ่มควบคุม 20 คน กลุ่มทดลอง 20 คน โดยคำนึงถึงความคล้ายคลึงกันในเรื่องของ อายุของผู้ดูแลต่างกันไม่เกิน 5 ปี เพศของผู้ดูแล และระดับความพิการของผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะอยู่ในระดับเดียวกัน กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการจัดการกับอาการร่วมกับการบริหารกาย-จิตด้วยชี่กงและการพยาบาลปกติ ซึ่งโปรแกรมนี้ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้นจาก แบบจำลองการจัดการกับอาการของ Dodd และคณะ (2001) และแนวคิดการบริหารกาย-จิตด้วยชี่กง ประกอบด้วย 4 ขั้นตอนคือ 1) การประเมินความต้องการและประสบการณ์การรับรู้ของผู้ดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะ 2) การพัฒนาศักยภาพในการจัดการกับอาการ 3) การจัดการอาการด้วยตนเองที่บ้าน และ 4) การประเมินผล เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะ แบบประเมินความเหนื่อยล้าของผู้ดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บศีรษะซึ่งมีค่าความเที่ยงสัมประสิทธิ์อัลฟาของ ครอนบาค เท่ากับ .95 วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ (frequency) หาค่าร้อยละ (percentage) และสถิติทดสอบที (Independent t-test) ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ ค่าคะแนนความเหนื่อยล้าของกลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรมฯ 2 สัปดาห์และ 4 สัปดาห์ น้อยกว่ากลุ่มควบคุมอย่ามีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 6.52, p < .05 และ t = 19.42, p < .05 ตามลำดับ)