Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการและรายละเอียดของบทบัญญัติเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์และปล้นทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญาไทย และแนวคิดในการกำหนดเหตุฉกรรจ์ รวมถึงบทบัญญัติเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์และปล้นทรัพย์ตามกฎหมายอาญาของต่างประเทศ เพื่อนำมาศึกษาวิเคราะห์และเปรียบเทียบเป็นแนวทางในการแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์และปล้นทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญาไทย จากการศึกษาพบว่าบทบัญญัติเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์และปล้นทรัพย์ตามกฎหมายอาญาไทยนั้นมีพัฒนาการมาเป็นลำดับ โดยมักจะบัญญัติให้สอดคล้องกับสภาพสังคมเศรษฐกิจในขณะนั้น หากแต่ในปัจจุบันการกระทำความผิดมีพฤติการณ์ รวมถึงวิธีการที่หลากหลายมากขึ้นตามการเปลี่ยนแปลงไปของสังคมและเศรษฐกิจ ซึ่งส่งผลเสียหายร้ายแรงมิได้ยิ่งหย่อนกว่ากรณีที่ได้มีการบัญญัติเป็นเหตุฉกรรจ์ในประมวลกฎหมายอาญา อันอาจทำให้โทษไม่ได้สัดส่วนกับความผิดที่ได้กระทำลง ซึ่งเมื่อผู้ศึกษาได้ศึกษาบทบัญญัติเหตุฉกรรจ์ตามกฎหมายต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา (มลรัฐอิลลินอยส์) ประเทศสหราชอาณาจักร และประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ก็พบว่ามีการกำหนดเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์และปล้นทรัพย์ที่น่าสนใจเอาไว้หลายประการ ได้แก่ การชิงทรัพย์หรือปล้นทรัพย์โดย (1) ใช้ยาทางการแพทย์ (2) กระทำต่อบุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป หรือบกพร่องทางกายภาพ (3) กระทำลงในโรงเรียน หรือสถานรับเลี้ยงรับดูแลเด็ก (4) กระทำลงในธุรกิจขนาดเล็ก หรือแหล่งพาณิชย์ และ (5) กระทำต่อทรัพย์มูลค่ามาก เป็นเหตุฉกรรจ์ อันจะทำให้โทษนั้นมีความได้สัดส่วนกับความผิดที่ผู้กระทำได้กระทำลง ดังนั้น จึงมีข้อเสนอแนะว่าควรมีการแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติในประมวลกฎหมายอาญา โดยกำหนดให้การชิงทรัพย์โดย (1) มีการใช้วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท (2) ได้กระทำต่อบุคคลผู้มีความอ่อนแออันเนื่องมาจากอายุ กายพิการ หรือจิตพิการ โดยประการที่น่าจะเป็นเหตุให้เกิดอันตรายแก่กาย หรือได้รับอันตรายสาหัส หรือถึงแก่ความตาย (3) ได้กระทำลงในสถานศึกษา หรือสถานรับเลี้ยงเด็ก และ (4) ได้กระทำลงในร้านค้าปลีก หรือธุรกิจสถาบันการเงิน เป็นเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานชิงทรัพย์ และสมควรแก้ไขเพิ่มเติมให้การกระทำต่อทรัพย์ซึ่งเป็นสมบัติของแผ่นดินเป็นเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานลักทรัพย์ซึ่งเป็นฐานของความผิดฐานชิงทรัพย์ด้วยอีกประการหนึ่ง
